छाउ हुनु- लाज होइन। यो त सृष्टिको अनुपम चक्र हो, जीवनको निरन्तरता हो, मातृत्वको पहिलो सर्त हो। तर विडम्बना! यत्रो वैज्ञानिक युगमा पनि हाम्रो समाजको सोच अँध्यारो युगमै अल्झिएको छ, विशेष गरी कर्णाली र सुदूरपश्चिममा।
बिएल संवाददाता - अछाम
यसअघि यो स्तम्भका दुई अंकका शीर्षक थिए, ‘ट्रायल–बलुन’मा ५२ भाइको नियुक्ति र ‘लगामबिनाका घोडा हुँदैछन् श्रीमानहरू’। यस अंकको शीर्षक जुरेको छ, संवैधानिक इजलासबाटै संविधान संशोधन। सुन्दा/पढ्दा अचम्म लाग्ला तर यो सत्य हो कि यो संवैधानिक इजलाशले नेपालको संविधानकै दुई महत्वपूर्ण प्रावधान संशोधन गरिदिएको छ। यसबाट ‘संविधानको रक्षण हैन, भक्षण भएको छ।
बिएल संवाददाता - अमेरिका
अर्कातर्फ कांग्रेसका शुभेच्छुक तथा मुख्य भातृ संगठनको अधिवेनको विवाद चरम रुपमा बढेको देखिन्छ। कतिपय संगठनका कार्यकर्ताहरू पार्टी मुख्यालयमा विरोधमा बसेको अवस्था छ। जस्तो कि नेपाल तरुण दल। कांग्रेसको संगठनका विषयमा अर्को महत्वपुर्ण पक्ष भनेको महामन्त्रीहरूको सक्रियता र उनीहरूले प्रस्तुत गर्ने कार्यक्रम पनि हो। तर के त्यो विषयमा कांग्रेसभित्र निर्मम छलफल होला त? वा पार्टीका आगामी कार्यक्रमका विषयमा केही नयाँपन आउने सम्भावनाको अवस्था कसरी अघि बढ्ला भन्ने विषयमा पर्खनुपर्ने देखिन्छ। दुई दिन यता जारी कांग्रेसको केन्द्रीय समिति बैठकमा महाधिवेशनको मिति तोक्न पनि लविङ्ग र दवाबको प्रयास भइरहेका बुझिन्छ।
बिएल संवाददाता - काठमाडौं
ट्रम्पले राजनीति हैन यहाँ त प्रदर्शन र टिभि शोको जस्तो राजनिति गरिरहेका छन्। WWE मा सबै कुरा स्क्रिप्टअनुसार चल्छ। त्यहाँ पात्रहरू ‘फेस’ (नायक) र ‘हिल’ (खलनायक) मा बाँडिन्छन्। ट्रम्पले पनि यही प्रवृत्ति अपनाएका छन् अहिले फेक न्युज मिडिया, विरोधीलाई तल्लोस्तरका टिप्पणी आदी गरेर। ट्रम्पको यो कार्यशैली सायद अमेरीकाको हित वा हित विपरित के हो त्यो आउने समयले देखाउने नै छ। तर कुनै पनि राष्ट्रको राष्ट्राध्यक्ष यस्तो हुनु भनेको त्यो देश मात्र हैन पुरै विश्व नै खतरामा पर्ने संकेत हो भन्न चाहीं १००% सकिन्छ। डोनाल्ड ट्रम्पको राष्ट्रपति कार्यकाल राजनीति नभएर एक Wrestling Show जस्तै बन्दै छ। जहाँ नायकले खलनायकलाई ‘bodyslam’ गरेर विजयी हुने सपना देखिन्छ। त्यस्तै अहिले डोनाल्ड ट्रम्प नायक र बाँकी देशका सबै खलनायक भएका छन्।
बिएल संवाददाता - काठमाडौं
नेपालका पाका वामपन्थी नेता माधव नेपालमाथि ‘अख्तियार’ लागेको छ। राजनीतिक जीवनको उत्तरार्द्धमा भ्रष्टाचारको अभियोग; सामान्य कुरा हैन। तर, प्रश्न के पनि हो भने यो अभियोग नेपाललाई तारो बनाइरहेका ओली प्रधानमन्त्री भएको बेला उनले नै भर्ती गरेका आयुक्तहरूले लगाएका छन्। यसले ओली र अख्तियार दुबैलाई शंकाको घेरामा उभ्याएको छ।
बिएल संवाददाता - अमेरिका
राजावादी आन्दोलनको रमाइलो दृश्यचाहिँ कमल थापालाई झ्याल्टुङ पार्दाको हो । २०६२/६३मा कयौ आन्दोलनकारीलाई झ्याल्टुङ पार्ने तत्कालिन शाही गृहमन्त्री थापाको यो हरिबिजोग दृश्यले ‘सबैको राम्रो/नराम्रो दिन आउँछ, पर्खनु मात्र पर्छ’ भनेको ठीकै रहेछ भन्ने दृष्टान्त मिल्छ ।
बिएल संवाददाता - अमेरिका
भिजिट भिसा काण्डमा मुछिएका गृहमन्त्री रमेश लेखकले आफू निर्दोष भनेर दाबी गरे पनि परिस्थिति र तथ्यले त्यस्तो भन्दैन। कांग्रेस संस्थापन बाहेक कोही पनि उनको पक्षमा छैन। एमाले कांग्रेसको आन्तरिक विषय भनेर पन्छिए पनि अवस्था त्यति सहज छैन।यो गृहमन्त्री लेखकको मात्र हैन, ओली सरकारकै जघण्य काण्ड हो।
बिएल संवाददाता - अमेरिका
नारा भ्रष्टाचारमा शून्य सहनशीलता, पारदर्शिता र सुशासनको छ। तर, व्यवहार ठीक उल्टो छ। सरकार बनाएको १० महिना भइसक्यो, प्रधानमन्त्री ओली र उनका मन्त्रीहरूले सम्पत्ति विवरण सार्वजनिक गरेका छैनन्।सुशासन र भ्रष्टाचारमा शून्य सहनशीलताको यो भन्दा भद्दा मजाक के हुन सक्छ र ?
बिएल संवाददाता - अमेरिका
गैरआवासीय नेपाली संघको स्थापनामा कांग्रेसजनको कुनै भूमिका छैन।त्यसैले उनीहरू यसलाई बाँसको मुरलीझै सके 'आफैं बजाउने, नसके फुटाइदिने' रणनीतिमा थिए। धेरै प्रयासपछि यसपटक भने एनआरएनमा कांग्रेस पसेर नै छोड्यो।
बिएल संवाददाता - अमेरिका
नेपालको राजनीतिक परिदृश्य संकटको गहिरो खाडलमा फसेको छ। प्रमुख दलहरूको भ्रष्टाचार, स्वार्थकेन्द्रित नीति र शासकीय अक्षमताले जनताको विश्वास पूर्णरूपमा गुमेको छ। नयाँ दलहरूले पनि प्रारम्भिक आशालाई कायम राख्न नसकेर विवाद र अस्थिरताको दलदलमा फस्दैछन्। जनताले अब सक्षम, इमानदार र परिणाममुखी नेतृत्वको खोजी गरिरहेका छन्। देशलाई यो अँध्यारो युगबाट मुक्त गर्न बालेन्द्र शाह, सर्वेन्द्र खनाल र कुलमान घिसिङजस्ता असाधारण व्यक्तित्वहरूको नेतृत्व अपरिहार्य छ। नेपालको राजनीतिक संकटले देशलाई पछाडि धकेलिरहेको छ। प्रमुख दलहरूले सत्ताको दुरुपयोग, भ्रष्टाचार र नीतिगत अस्थिरतामार्फत जनआकांक्षालाई कुण्ठित बनाएका छन्। विश्व बैंकका अनुसार नेपालको आर्थिक वृद्धिदर सन् २०२४ मा जम्मा ३.३५ प्रतिशत रहने अनुमान छ, जुन दक्षिण एसियाको औसतभन्दा कम हो।
बिएल संवाददाता - काठमाडौं
नेपाललाई ‘बनाना रिपब्लिक’ बनाउन न्यायपालिकाको पनि अहम् भूमिका छ। ‘ढिलो न्याय दिनु पनि न्याय नदिनु सरह हो’ भन्ने भनाइलाई मान्ने हो भने नेपालमा न्याय भएकै छैन भन्दा पनि हुन्छ। तर, पनि त्यसो भन्न पाइदैन, भन्यो कि अदालतको अवहेलना भैहाल्छ। यही बीचमा गगन थापा बोले। श्रीमानहरूको हुकुम आयो- 'उप्रान्त यस विषयमा नबोल्नू।'
बिएल संवाददाता - अमेरिका
नेपाली समाजको मनोविज्ञान अहिले एक किसिमको गहिरो दोधारमा छ। राजनीतिक परिवर्तनका लहरहरूको अनुभुति लिई सकेको यो देश फेरि एक पटक कुनै निर्णयको दोबाटोमा उभिएको छ। एकातिर जनतामा निराशा छ, अर्कातिर मौनतामा चेतना निराश छ। जुन मौनता न त पूर्ण रूपमा बेखबर हो, न नै निष्क्रिय। के यो मौनता चेतनशील हो? वा, अब फेरि क्रान्तिको तयारी हुँदैछ? नेपालको आधुनिक इतिहास आन्दोलनहरूको इतिहास हो। प्रश्न साधारण छन तर परिस्थिति गम्भिर छ! १)आन्दोलन पहिले पनि भए तर २००७ सालको राणा विरोधी आन्दोलनले प्रजातन्त्र ल्यायो जसको साक्षी नेपाली काग्रेस छ। २) अर्को विद्रोह २०४६ सालको जनआन्दोलनले देखायो जुन बहुदलीय व्यवस्था पुनःस्थापित गर्न थियो जुन भयो र गर्यो पनि।
बिएल संवाददाता - काठमाडौं
नेपाल यतिबेला राजनीतिक बुमर्याङमा फसेको छ। यसका लागि सबैभन्दा बढी जिम्मेवार कोही छ भने त्कोयो ओली नै हुन्। उनलाई एमाले अध्यक्षबाट विस्थापित नगरी देशले निकास पाउँदैन। त्यसका लागि 'त्रुपको पत्ती' हुन सक्ने भनेको विद्यादेवी मात्रै हुन्।
बिएल संवाददाता - अमेरिका
नेपालमा २०६२/६३को आन्दोलनले गणतन्त्र आयो जसको सिधा परिभाषा थियो ‘गणतन्त्र- भन्नाले त्यस्तो शासन व्यवस्था हो जहाँ प्रमुख सत्ता जनतामा निहित हुन्छ। यहाँ राजा वा निरंकुश शासक हुँदैन, जनताबाट निर्वाचित जनप्रतिनिधिहरू शासन चलाउँछन्। जनतामाथि जनताको प्रत्यक्ष भुमिका रहने छ, सबै समान हुन भन्ने भावनाले चलाइने छ र यस्तो तन्त्र नै गणतन्त्र हुनेछ।’ तर नेपाल देशका जनताको अनुहार नै हराएको छ यो गणतन्त्रमा त। यहाँ हरेक नेपालीले एक अर्काको अनुहारमा गणतन्त्र खोजी रहेका छन्। गणतन्त्र आएपछि बाँडिएका सपनाहरु तथा उदाएका नेताहरुको नयाँ वाचाहरु खोज गर्न जनताले अहिले खोजकार्य चलाईरहेका छन् र चलिरहेको छ। गणतन्त्र ल्याउन ०६२/६३ को आन्दोलन गरेको नभई आफूले नपाएको सत्ताको बागडोर आफूमा निहित गर्न नेपाली जनताको अगाडी तेर्स्याइएको ‘ललिपप’ थियो कि भन्ने भान अहिले जनताले गर्दैछन्।
बिएल संवाददाता - काठमाडौं
नेपालमा एक हैन अनेक विकृति छन्, तीमध्येको शीर्ष विकृति हो- ‘भुक्ने’ नेता र ‘भन्नुभयो’ पत्रकारिता। नेपाली मिडियाका आधा जति शीर्षक त यी भुक्ने नेताका ‘भन्नुभयो’ कारितामै सिमीत छन्। मलाई लाग्छ, नेपाली मिडियामा ‘भन्नुभयो’ शीर्षकको अध्याय सकिएको दिन धेरै भ्रमको बादल फाड्छ। आशा गरौं, २०८२ मा नेपाली मिडिया भुक्ने नेता र भन्नुभयो पत्रकारिताको शल्यक्रिया गर्नेतिर लाग्ने छ।
बिएल संवाददाता - अमेरिका
नेपालमा ‘राजा फर्काउने आन्दोलन’ सुरू भएकै छेको पारेर ओलीले 'मोदी-दर्शनभेट’ पाएका छन्। एक्लाएक्लै भएको यो भेटबाट एउटा आशंका उब्जिएको छ- ‘कतै यो भेट नेपालमा राजासहित हिन्दू राष्ट्र बनाउने शर्तमा त भएको थिएन ?’ राजावादीहरू हर्काउदै आएका ओलीसामु अर्को एउटा गम्भीर प्रश्न उभिएको छ।
बिएल संवाददाता - अमेरिका
सुरक्षाकर्मीले गोली हान्ने मापदण्ड सामान्यतया धेरै कारकहरूमा आधारित हुन्छन् र यसका लागि विभिन्न कानून र नीति-पत्रहरू हुन्छन्। नेपालको सन्दर्भमा सुरक्षाकर्मीले गोली चलाउनका लागि सामान्यतया तलका मापदण्डहरू पालना गर्नुपर्ने हुन्छ:
बिएल संवाददाता - काठमाडौं
जुन अवसर आज हामी नेपालीले प्राप्त गरेका छौं। हामीले प्राप्त गरेको यो उर्जाशील जनशक्तिलाई सही दिशानिर्देश गर्न सक्यौं र यसलाई राष्ट्र निर्माणमा प्रयोग गर्न सक्यौं भने, नेपाल समृद्व बन्न दशकौं कुर्नै पर्दैन। छोटो समयमै नेपाललाई ‘समृद्ध मुलुक’ बनाउन सकिन्छ जसका लागि सबैको साझा संकल्प आवश्यक छ। तर, विडम्बना विदेश पलायनको दलदलमा फसेको हाम्रो युवाशक्तिलाई स्वदेशमै रोक्न सक्नु हाम्रो सामु सबैभन्दा ठुलो चुनौती बनेर उभिएको छ। यसको लागि हामीले नेपालमा नै अवसरको सृजना गर्ने प्रयत्न थाल्नुपर्छ। उद्योग, स्टार्टअप, नवीन परियोजना, कृषि क्षेत्रमा आधुनिकीकरण र प्रविधि क्षेत्रको विकासमा युवाहरूको भूमिका सुनिश्चित गर्न सक्नुपर्छ। जुन आजको निर्विकल्प आवश्यकता हो।
बिएल संवाददाता - काठमाडौं
देशमा राजाको नाममा बेमौसमी बाजा बजिरहेको बेला रवि लामिछानेले रेभुलेसनको फिस्टे-तोप पड्काएका छन्।यो फिस्टे-तोपलाई एक विन्दु मान्ने र उनीसँग सम्बन्धित अरू पनि विन्दुहरू जोड्ने हो भने त्यसले बनाउने रेखा भनेको ज्ञानेन्द्रपथ नै हो ।
बिएल संवाददाता - अमेरिका
लोकतन्त्र ज्ञानेन्द्रको चाहनाले जाने हैन न ‘राजा आऊ देश बचाऊ’ भनेर भट्याउनेहरूको इच्छाले नै जान्छ। यो जाने भनेको लोकतन्त्रका बाहकहरूको नालायकीपन र गैरजिम्मेवारीले मात्र हो। यतिबेला ओली-देउबा हल बाँधेर ज्ञानेन्द्रको सवारी चलाइरहेका हुन् कि जस्तो देखिएको छ ।
बिएल संवाददाता - अमेरिका
