काठमाडौँ- आजभन्दा ठिक एक वर्षअघि लागू भएको मुलुकी अपराध संहिताको दफा १८५ मा भनिएको छ, ‘कसैले कसैलाई आत्महत्या गर्न दुरुत्साहन दिन वा त्यस्तो काम गर्नेसम्मको परिस्थिति खडा गर्न वा गराउन हुँदैन ।’ यसै दफालाई टेकेर आत्महत्या दुरुत्साहन कसुरमा गत आर्थिक वर्ष नेपाल प्रहरीले ६२ वटा मुद्दा दर्ता गर्यो।
आत्महत्याअघि लेखिएको ‘सुसाइड नोट’मा नाम किटेकै वा पोलेकै आधारमा पक्राउ गरी मुद्दा चलाइयो। पूर्व डीआईजी हेमन्त मल्ल सुसाइड नोटमा नाम किटेकै आधारमा भन्दा पनि आत्महत्या गर्न ‘एक्स्ट्रिम’ भूमिका खेलेको अवस्थामा यो दफाको परिकल्पना गरिएको हुनसक्ने बताउँछन्।
‘कसैले गाली गरेको वा पिटेकै भरमा आत्महत्या हुन थाल्यो र त्यसमा यो दफा लागू गर्न थाल्यो भने त्यसले समाजलाई अर्कैतिर लैजाला। कसैले बारम्बार यातना दिइरहेको छ र उसले कुनै विकल्प देख्दैन र मृत्युको बाटो रोज्छ भने यस्तो परिस्थितिमा यो दफाको परिकल्पना गरिएको होला। यसको आशय कसैले पनि मर्न बाध्य बनाउनु हुन्न र त्यस्तो भयो भने सजाय हुनुपर्छ भन्ने हो’, पूर्व डीआईजी मल्ल भन्छन्। यो दफाको कार्यन्वयन पक्ष विवादरहित नहुने कानुनका जानकारहरु बताउँछन्।
यही कसुरमा भइरहेको एउटा अनुसन्धानले यतिबेला राष्ट्रिय-अन्तर्राष्ट्रियरुपमा चर्चा लिइरहेको छ। पत्रकार शालिकराम पुडासैनीले चितवनको एक होटलमा गरेको भनिएको आत्महत्यामा प्रहरीले चर्चित टेलिभिजन प्रस्तोता रवि लामिछानेसहित तीन जनालाई पक्राउ गरी अनुसन्धान भइरहेको छ।
