इतिहासमा पहिलो पटक संयुक्त राष्ट्र संघीय सुरक्षा परिषद (यूएनएससी) शिखर सम्मेलनमा भारतले संस्कृतको प्रयोग गरेको छ। केन्द्रीय पर्यावरण, वन तथा जलवायु परिवर्तन मन्त्री प्रकाश जावडेकरले सम्बोधनको क्रममा संस्कृत शब्दको प्रयोग गरेका हुन्।
जलवायु परिवर्तन र विश्व शान्तिका लागि यसको प्रभावबारे यूएनएससीलाई सम्बोधन गर्दै जावडेकरले शुक्ला यजुर्वेदको संस्कृत भजनसहित ब्रिटेनका प्रधानमन्त्री बोरिस जोनसन र अन्य व्यक्तिहरुलाई स्वागत गरेका थिए।
त्यसक्रममा जावडेकरले सामूहिक रुपमा जलवायु परिवर्तन रोक्न कठोर कदम नचाले ‘अझ कठिन र महँगो’ हुन सक्ने टिप्पणी गरे।
सन् २०१९ को आईपीसीसी विशेष प्रतिवेदन ‘जलवायु परिवर्तन र भूमि’को उदाहरण दिँदै जावडेकरले अत्यधिक मौसम परिवर्तनले खाद्य चक्रलाई बाधा पुऱ्याए मानव जीवन आजीवन खतरामा पर्ने समेत दावी गरे।
उनले विकसित मुलुकहरुले सन् २०२० सम्ममा संयुक्त रुपमा प्रतिवर्ष १०० अर्ब अमेरिकी डलर बराबरको रकम जलवायु राहत कोषमा जम्मा गरे पनि त्यो अपुग हुने बताए।
लैङ्गिक आयामका साथ जलवायु परिवर्तन कसरी आयो भन्ने कुरालाई स्पष्ट पार्दै जावेदकरले भने, ‘महिलाहरू प्रायः आफ्ना परिवारका लागि खाना, पानी र ऊर्जाको प्रदायक हुने भएकाले उनीहरुले जलवायु परिवर्तनका कारण स्रोतको पहुँचमा थप चुनौतीको सामना गर्ने सम्भावना छ।’
न्यून कार्बन विकासलाई एकीकृत गर्न आग्रह गर्दै उनले भने,‘सबैको लोभको लागि नभई सबैको आवश्यकताको लागि पर्याप्त छ।’ अर्को संस्कृत श्लोकसहित अन्त्य गर्दै उनले भने– ‘सबै शान्तिमा रहुन्, कसै रोगबाट पीडित नहोऊन्, सबैको शुभ होस्, कसैले दुःख नपाऊन्। शान्ति, शान्ति, शान्ति।’
