पाकिस्तानमा इदको चहलपहल सुरू भइसकेको छ। इद उल अजा, बोलीचालीको बकर इद। अर्थात्, मेसो मिल्नेहरूले हज गर्न जाने इद!
पाकिस्तान सरकारले अगस्त १२ देखि १७ सम्म सार्वजनिक विदा घोषणा गरेको छ। मान्छेलाई आ-आफ्ना परिवार भेट्न घर जाने चाँजोपाँजो मिलाउन र इदका सरसामान जोरजाम गर्न चटारो छ।
गत साता पेशावर जाँदा दुम्बा (पुच्छरतिर मासुका थैला भएको एक प्रकारको भेडा) किनबेच व्यापक थियो। कोही खुला भ्यानमा राखेर त कोही हातले घिच्याउँदै यताउता गर्दै थिए।
जताततै दुम्बा देखेर सहकर्मी असद अब्बासले मतिर हेर्दै भनेका थिए– इद इज निअर!
तीन महिनाअघि मात्र यहाँ अर्को इदको धुमधाम थियो। रमादानवाला इद। तीन महिनापछि यो बकर इद।
म पाकिस्तानी मित्रहरूलाई सोध्छु, 'रमादान ठूलो कि बकर इद?'
यही प्रश्न अहिलेसम्म धेरैलाई सोधिसकेको छु। जान्ने उत्सुकता छ- तीन महिना अन्तरमा मनाइने दुई ठूला पर्वमा के फरक? दसैं र तिहारको अनुभव गाढा भएर पनि होला। हामीकहाँ दसैं सकिन नपाउँदै तिहार आउँछ। कोही दसैं रमाइलो भन्छन्, कोही तिहार।
मलाई सानो छँदा तिहारभन्दा दसैं मनपर्थ्यो। मासु खान पाइने, आमाबुबाले नयाँ लुगा किनिदिने। कसैले 'तिहारै रमाइलो' भन्यो भने रिस उठ्थ्यो।
'दुवैको आ-आफ्नै महत्त्व छ, दुवै रमाइलो,' यता इदबारे प्रायः सबैबाट पाउने जवाफ यही हो।
यस वर्ष रमादानमा पनि म इश्लामाबादमै थिएँ। मे महिनाको सुरूदेखि जुन पहिलो सातासम्म रमादान व्रतको माहोल थियो। त्यसको अन्त्यमा तीनदिने इद।
रमादानबारे पहिले पनि नसुनेको होइन। तर, यो भव्य मुश्लिम पर्वसँग मेरो पहिलो साक्षात्कार त्यही बेला भयो। सहरका विभिन्न मस्जिदबाट निस्कने अजानको स्वर, सडकछेउ रूखको छहारीमा खाली पेट सुस्ताइरहेका सुरक्षा गार्ड र साँझतिर इफ्तारका लागि खानेकुरा किन्नेको घुइँचोले मेरो मनमा रमादानको सुन्दर चित्र अंकित भएका छन्।
रमादानको एकमहिने व्रत चानचुने हुँदैन। स-साना केटाकेटीबाहेक सबै जना बिहान ३:३० नबज्दै खाइसक्छन्। त्यसपछि साँझ लगभग सात बजे वा मस्जिदमा प्रार्थना सुरू नभएसम्म मुखमा पानीधरि हाल्दैनन्। व्रत सकेपछि साँझको खाना (इफ्तार वा अफ्तार) गच्छेअनुसार भव्य!
