उद्धव सिलवाल
सेक्युरिटी खरिद बिक्री ऐन २०४० अनुसार नेपाल स्टक एक्सचेन्ज २०५० सालदेखि सुरु भएको हो। नेपालमा सेयरको सुरुवात विराटनगर जुट मिल्स र नेपाल बैंक लिमिटेडको सेयर बिक्रीबाट भएको देखिन्छ।
सुरुका दिनमा सेयर खरिद बिक्रीका लागि २३ वटा दलाल कम्पनी स्थापना गरिएको थियो। पछि यसलाई बढाएर ३२ पुर्याइएको हो। हाल सेयर दलाल कम्पनीको संख्या ५० पुगेको छ। पछिल्लो समय सेयरमा अत्यधिक उतार चढाव आउन थालेपछि स्टक एक्सचेन्जले २०६४ सालदेखि बजारलाई सर्किट ब्रेकर लगाउने व्यवस्था गरेको हो।
अहिले अघिल्लो दिनको तुलनामा भोलिपल्ट कारोबार भएको १ घण्टामा नेप्से ४ प्रतिशत तलमाथि भए २० मिनेटका लागि कारोबार बन्द गरिन्छ भने त्यसपछिको अर्को घण्टामा ५ प्रतिशतले तलमाथि भए ४० मिनेट र ६ प्रतिशतले नेप्से थपघट भए दिनभरका लागि कारोबार बन्द गरिन्छ। बजारलाई धेरै बढ्न र धेरै घट्नबाट बचाउन स्टक एक्सचेन्जले त्यस्तो व्यवस्था गरेको हो।