केही दिनअघि नेपाल आयल निगमले खाना पकाउने ग्यासदेखि सबै पेट्रोलियम पदार्थको मूल्य बढायो। यो पेट्रोलियममा भएको ‘चक्रीय’ वृद्धिपछि विद्यार्थी संगठनहरूले त्यसको विरोध गरे। कसैले विज्ञप्ति निकाले कसैले ‘मसाल’ नै बालेर विरोध गरे।
तर, आममानिसले त्यसको प्रतिक्रियामा भने– ग्यास-तेलमा त मूल्य बढिरहन्छ र विद्यार्थी संगठनहरूले त्यसको विरोध गरिरहन्छन् तर महिनौंदेखि नूनतेलदेखि चामल अनि तरकारीको भाउ निकै आकासिएको छ। यसबारे कोही किन बोल्दैनन्?
कसरी भइरहेको छ मूल्यवृद्धि?
अघिल्लो महिना नेपाल राष्ट्र बैंकले देशको आर्थिक तथा वित्तीय स्थितिबारे प्रकाशित गरेको एउटा नियमित प्रतिवेदनका अनुसार अघिल्लो वर्षको तुलनामा गत भदौमा घ्यु तथा तेलमा २८.९१ प्रतिशत, माछामासुमा १०.६६ प्रतिशत गैरमदिराजन्य पेय पदार्थ १०.२५ प्रतिशत, सुर्तीजन्य वस्तु ९.९९ प्रतिशत र यातायात क्षेत्रमा ९.९२ प्रतिशत मूल्यवृद्धि भएको छ।
यो प्रतिवेदनका अनुसार खाद्य तथा पेय पदार्थमा २.५७ प्रतिशत महँगी छ। समग्रमा राष्ट्र बैंकले महँगी दर ३.४९ प्रतिशत रहेको जनाएको छ। जबकि अघिल्लो वर्ष यही समयमा महँगीको त्यो दर ४.५२ प्रतिशत थियो।
राष्ट्र बैंकले एउटा मूल्यवृद्धिको एउटा औसत विन्दुमा सीमित गरे पनि अहिले बजार भाउ भने अनियन्त्रित नै छ।
‘हाम्रो देश आयातमा निर्भर भएको देश हो। छिमेकी भारतमा बजार भाउ केही तलमाथि भएमात्रै पनि त्यसको सिधा असर हाम्रो नेपाली बजारमा परिहाल्छ,’ राष्ट्र बैंकका प्रवक्ता देवकुमार ढकाल भन्छन्, ‘तर विश्वभरि सप्लाइ चेनमा देखिएको समस्या, इन्धनको मूल्यवृद्धि जस्ता कारण पनि यहाँको बजारमा प्रभाव पर्छ।’
