करुण देवान
चराहरूलाई प्रायः सुन्दर वा सुमधुर आवाजका लागि चिनिने गरिन्छ । तर गिद्ध भने अपवादमा पर्छ ।
पन्छीहरुमा गिद्ध मात्र यस्तो चरा हो जुन कतिपयलाई हिंस्रक र घिनलाग्दो लाग्दछ । सिनो र फोहोरको डङ्गुरमा देखिने यो चरालाई समाजमा फोहोरीका साथै अशुभ संकेतका रूपमा चित्रित गरिन्छ । गिद्ध यतिसम्म अपहेलित छ कि हामीमै आपसमा ‘गिद्धे’, ‘गिद्ध दृष्टि’, ‘गिद्ध संस्कृति’ जस्ता अपशब्द प्रचलनमा छन् ।
बजार र समीक्षकको नाम कमाएको चलचित्र लुट’ मा काठमाडौंमाथि संवाद नै छ– ‘गिद्धै गिद्धको शहर’ ।
नेपालमा गिद्ध
नेपालमा हाडफोर, सेतो, डंगर, सानो खैरो, खैरो, हिमाली, राज, सुन र लामो ठुँडे गरी ९ प्रजातिका गिद्ध पाइन्छ । ती गिद्धहरूमध्ये डंगर गिद्ध, सानो खैरो गिद्ध, सुन गिद्ध र लामो ठुँडे गिद्ध अति सङ्कटापन्न; सेतो गिद्ध सङ्कटापन्न, हिमाली र हाडफोर गिद्ध सङ्कटको नजिक र खैरो गिद्ध सामान्य अवस्थामा छन् ।
