गोर्खाली र कीर्तिपुरे फौजबीच युद्ध भएको मानिएको कीर्तिपुरको ऐतिहासिक स्थानमा निर्माण सुरु गरिएको ‘युद्ध स्मारक पार्क’ बिचैमा अलपत्र परेको छ।

काठमाडौं महानगरपालिकाको आर्थिक सहयोगमा करिब ५४ रोपनी क्षेत्रफलमा पार्क निर्माणको काम अघि बढाए पनि हाल सहयोग रोकिएपछि पार्क झाडीमा परिणत भएको हाे।

करिब दुई सय ६५ वर्षअघि भएका युद्धको झल्को दिनेगरी निर्माण सुरु गरिएको पार्कको काम हाललाई स्थगित गरिएको कीर्तिपुर नगरपालिकाकी उपप्रमुख शुभ लक्ष्मी शाक्यले जानकारी दिइन्।

‘हामी निर्वाचित भएर आउनुअघि पार्क निर्माणको काम सुरु भएको रहेछ। तर बिचमा बजेट रोकियो र काम पनि रोकियो। हाल उक्त क्षेत्रको सरसफाइका लागि मात्र नगरपालिकाले ठूलो बजेट खर्च गर्नुपरिरहेको छ। यसलाई नगरपालिकाले इको टुरिज्मको हबका रुपमा विकास गर्ने लक्ष्य लिएको छ। सोहीअनुसार काम अघि बढेको छ,’ उनले भनिन्,‘यसलाई हामी अलपत्र हुन दिंदैनौं। संरक्षण गरेर ‘युद्ध’ नभइ ‘शान्ति’ स्मारक पार्कका रुपमा विकास गर्नुपर्ने सबैको सुझाव आएको छ। पार्क र इको टुरिज्म सँगै अघि बढाउछौं।’

नेपाल एकीकरणको अभियानका क्रममा पृथ्वीनारायण शाहले कीर्तिपुरमाथि पटक-पटक आक्रमण गरेको र सो पार्क निर्माण भइरहेको स्थान नजिकैको पर्खाल चढ्न नसकेर फर्किएको भन्ने इतिहास रहेको पनि उपप्रमुख शाक्यले बताइन्।

पार्कमा मुर्त–अमूर्त स्मारकहरू राख्ने अर्थात नेवारी कला र संस्कृति झल्काउने मूर्ति एवम संग्राहलय पनि निर्माण गर्ने योजना थियो। तर काम बिचैमा रोकिएपछि कुँदिएका मुर्तिहरू अलपत्र मात्र परेका छैनन् पार्क क्षेत्र झाडीमा परिणत भएको छ।

पृथ्वीनारायण शाह आफैँ आक्रमणको कमान्डर भई गोर्खा राज्यका तर्फबाट करिब १२ सय सैनिकले कीर्तिपुरमाथि आक्रमण गरेको इतिहास छ। तर, दुई पटकको प्रयासलाई कीर्तिपुरका फौजले असफल पारेको र सोही सफलतालाई कीर्तिपुरवासीले गर्विलो इतिहास मान्ने गरेका छन्।

पृथ्वीनारायण शाहले कीर्तिपुरमा आक्रमण गर्दा भएको युद्ध क्षेत्रलाई पर्यटकीय क्षेत्रको रुपमा विकास गर्ने उद्देश्यले कीर्तिपुर नगरपालिकाले पार्कको अवधारणा अघि सारेको थियो।

काठमाडौं महानगरले ‘नगर-नगर साझेदारी’ कार्यक्रमअन्तर्गत पार्क बनाउन बजेट सहयोग गरेको थियो। महानगरले आर्थिक वर्ष ०७५/०७६ र ०७७/०७८ गरी दुई करोड रुपैयाँ उपलब्ध गराएको थियाे।