विश्वको सबैभन्दा ठूलो विमान, एन्टोनोभ (एएन- २२५) युक्रेनमा रूसी आक्रमणको क्रममा नष्ट भएको छ।
युक्रेनी भाषामा मारिया अर्थात् ‘सपना’ नामको विशाल विमान किभ नजिकैको एयरफिल्डमा पार्क गरिएको अवस्थामा रूसले कब्जा गरी नष्ट गरेकाे युक्रेनी अधिकारीहरूले बताएका छन्।
युक्रेनका लागि याे ठूलाे क्षति हाे। तर, युक्रेनले भने याे विमानलाई पुन: निर्माण गर्ने जनाएकाे छ।
‘रूसले हाम्रो मरियालाई नष्ट गरेको हुन सक्छ। तर, तिनीहरूले हाम्रो बलियो, स्वतन्त्र र लोकतान्त्रिक युरोपेली राज्यको सपनालाई कहिल्यै नष्ट गर्न सक्ने छैनन्। हामी जित्नेछौं,’ युक्रेनी विदेशमन्त्री दिमित्रो कुलेबाले ट्वीटरमा लेखेका छन्।
विमानको विनाशको भने आधिकारिक पुष्टि भएको छैन। एन्टोनोभ कम्पनीको एक ट्वीटले विज्ञहरूले निरीक्षण नगरेसम्म विमानको ‘प्राविधिक अवस्था’ प्रमाणित गर्न नसक्ने बताएको छ।
एन्टोनोभको व्यवस्थापन गर्ने युक्रेनी राज्य रक्षा कम्पनी युक्रोबोरोनप्रोमले आइतबार एक विज्ञप्ति जारी गरी विमान नष्ट भएको तर रुसको खर्चमा पुन:र्निर्माण गरिने बताएको छ, जसको लागत ३ अर्ब डलर छ।
‘पुनर्स्थापनामा ३ अर्ब अमेरिकी डलर र पाँच वर्षभन्दा बढी लाग्ने अनुमान गरिएको छ,’ विज्ञप्तिमा भनिएको छ,‘हाम्रो कार्य यो सुनिश्चित गर्नु हो कि यी लागतहरू रूसी संघद्वारा कभर गरिएको छ, जसले युक्रेनको उड्डयन र एयर कार्गो क्षेत्रलाई जानाजानी क्षति पुर्याएको छ।’
पछिल्लाे विज्ञप्तिमा कम्पनीले फेब्रुअरी २४ मा किभ नजिकैको जमिनमा विमान मर्मतसम्भारको क्रममा रहेको बताएको छ।
‘एन्टोनोभ एयरलाइन्सका निर्देशकका अनुसार एउटा इन्जिन मर्मतका लागि भत्काइएको थियो र उपयुक्त आदेश दिए पनि त्यस दिन विमानले उडान भर्न सकेन,’ विज्ञप्तीमा भनिएकाे छ।
रूसी सेनाले शुक्रबार एएन- २२५ रहेको होस्टमेल एयरफिल्ड कब्जा गरेको दाबी गरेको छ। जमिनमा रहेको सीएनएन टोलीले रुसी एयरबोर्न सेनाले पोजिसन लिएको देखेको थियो।
म्याक्सर टेक्नोलोजीका स्याटेलाइटका द्दश्यहरूले ह्याङ्गरको भागमा महत्त्वपूर्ण क्षति भएकाे देखिएकाे अधिकारीहरूले बताएका छन्।
यसैबीच, रिसोर्स म्यानेजमेन्ट सिस्टमका लागि नासाको फायर इन्फर्मेसनले विमान राखिएको ह्याङ्गरलगायत विमानस्थलमा धेरै आगो लागेको बताइएकाे छ। ह्याङ्गरमा आइतबार बिहान ११:१३ मा आगलागी भएकाे सूचना पत्ता थियाे। तथापि, एयरपाेर्टमा आगलागी वास्तविक हाे वा सैन्य हमलाबाट विस्फोट भएकाे हाे भन्ने प्रयाप्त सूचना सार्वजनिक भएकाे छैन।
उक्त विमान कहिलेकाहीं अन्य देशहरूमा संकटको बेला एयरलिफ्ट सहायता मद्दतको लागि ड्राफ्ट गरिन्थ्याे। सन् २०१० मा हाइटीको भूकम्पपछि यसले छिमेकी डोमिनिकन रिपब्लिकमा राहत सामग्री पुर्याएकाे थियाे। कोभिड महामारीको प्रारम्भिक दिनहरूमा यो प्रभावित क्षेत्रहरूमा चिकित्सा आपूर्तिहरू ढुवानी गर्न प्रयोग गरिएको थियो।
उड्डयन संसारमा यसको लोकप्रियताको अर्थ यो जहाँ गए पनि प्राय: ठूलो भीडलाई तानेको थियो। यसका केही फ्यानहरूले आइतबार सामाजिक सञ्जालमा विमानको विनाशको दाबीमा आफ्नो निराशा व्यक्त गरेका छन्।
मारिया अहिलेसम्म बनेको सबैभन्दा ठूलाे विमान हो। ६ टर्बोफ्यान इन्जिनहरूद्वारा संचालित त्यसमा अधिकतम पेलोड वजन २५० टन छ, जसलाई भित्र वा पछाडि लैजान सकिन्छ।
