महिला जो गरिब अनि सीमान्तकृत उही ‘बोक्सी’

घटना-१

५ फागुन ०६८ मा चितवन माडी (बघौडा) की ढेगनीदेवी महतोलाई बोक्सी आरोपमा नातेदारले निर्घात कुटपिट गरे। मलमूत्र खुवाउने, डाम्‍नेलगायत क्रुर यातनापछि उनलाई जिउँदै जलाइयो। उनलाई जलाउनेहरू अरू कोही नभएर उनकै आफन्त थिए।

घटना-२

२० मंसिर ०७३ मा काभ्रे सानो वाङथली-७ की लक्ष्‍मी परियारको बोक्सी आरोपमा कुटपिट गरी हत्या गरियो। स्थानीय सूर्योदय स्कुलको प्रांगणमा परियारलाई पोलमा बाँधेर कुटपिट गरी मलमूत्र खुवाइयो र हत्या गरियो। परियारको हत्या आरोपमा शिक्षक हीरा लामा र साइँला तामाङको नाममा उनका आफन्तले किटानी दिए। नाम्लोले बाँधेर मलमुत्र खुवाउँदै चिर्पटले हानेर उनको हत्या गरिएको थियो।

यी दुई घटना बोक्सीको आरोपमा मारिएका महिलाहरूको हो। अन्धविश्‍वासको क्रुर रूप हो, बोक्सी प्रथा। समाजमा बोक्सीको नाममा महिलामाथि हुने गरेका हिंसात्मक गतिविधिहरू अपराध हुन्। महिलालाई बोक्सीको आरोपमा कुटपिट गर्ने, मलमूत्र खुवाइने,  शारीरिक र मानसिक यातना दिनेलगायत क्रियाकलाप आजको दिनसम्म रोकिएको छैन। बोक्सी प्रथाविरुद्ध कानून नभएको होइन तर बोक्सी आरोपमा महिलाहरूमाथि हुने हिंसाको ग्राफ दिनानुदिन बढ्दो देखिन्छ। यससको तथ्य दैनिक प्रकाशित, प्रसारित हुने समाचारहरूले बताउँछन्।

बोक्सीको आरोपमा शारीरिक-मानसिक यातना पाउनेमा महिला, त्यसमा पनि सीमान्तकृत महिलाको संख्या उच्च देखिन्छ, जसलाई केही उदाहरणले प्रष्‍ट पार्छन्। २७ फागुन ०७४ मा कैलाली घोडाघोडी-५ की १८ वर्षीय राधा चौधरीलाई भोलेबाबा भनिने स्थानीय रामबहादुर चौधरीले बोक्सीको आरोप लगाए। त्यसपछि राधालाई करिब पाँच घण्टासम्म रामबहादुर, पार्वती चौधरी र किस्मती चौधरीले निर्घात कुटपिट गरे। राधालाई एक्लै बन्द कोठामा कुटपिट गरिएको थिएन। उनलाई शिक्षित भनिएको समाजको बीचमा कुटिएको थियो, जसको तस्बिर र भिडियोसमेत सार्वजनिक गरिएको थियो।

प्रकाशित मिति: : 2021-11-12 16:30:00

प्रतिकृया दिनुहोस्