अमेरिकामा नेपालमा २०७२ सालमा आएको महाभूकम्पको परिकम्पन अझै कायमै देखिएको छ । यही महाभूकम्पको आधारमा अमेरिकामा बसेका कागजपत्रविहीन नेपालीलाई बस्न दिएको अस्थायी अनुमति पत्र टीपीएसको म्याद २०२४ जुन ३० सम्म बढेको छ ।

अमेरिकी डिपार्टमेन्ट अफ होम ल्याण्डसेकुरिटीले दिएको पछिल्लो जानकारीअनुसार अमेरिकामा रहेका हजारौं कागजबिहीन नेपालीसहित सुडान, होन्डुरस, एल साल्भाडोर, हैटी र निकारागुवाका लाखौं टीपीएसधारीलाई यो राहत मिलेको हो । अब उनीहरू कम्तीमा पनि अर्को १८ महिनासम्म निर्वाध रूपमा अमेरिका बस्ने पाउँने भएका छन् ।

अमेरिकी प्रशासनलाई थाहा छ, नेपालमा सात वर्षअघि गएको भूकम्पको व्यक्तिगत प्रभाव अब खासै बाँकि छैन र टीपीएसको सुविधा लिएका अधिकांश नेपालीलाई भूकम्पले जोखिम पुर्याउने त कुरै छैन, छोएको पनि छैन । तर, पनि आप्रवासीमैत्री डेमोक्रेटिक राष्ट्रपति ह्वाइट हाउसमा पुगेकाले यो राहत अरू बढेको हो ।

अमेरिकामा ठूलो संख्यामा रहेका टीपीएसधारी नेपालीलाई डेमोक्रेटिक बाइडन सरकारले ठूलो राहत दिएको छ । यही डिसेमबर ३१ मा टीपीएसको म्याद सकिएर नेपाल फर्कने झोलीतुम्बा तयार गर्नुपर्ने उनीहरूलाई २०२४ को जुन ३० सम्म अरू १८ महिना बस्न सक्ने अनुमतिको म्याद बढाइदिँदा यो राहत मिलेको हो । यो निर्णयसँगै नेपालमा २०७२  सालमा आएको महाभूकम्पको परिकम्पन अझै ह्वाइट हाउसले अनभूति गरिरहेको देखिएको छ ।

यो बसाइलाई लम्ब्याउन रामोस / भट्टराई मुद्दाको पनि अहम् भूमिका छ । यही मुद्दाको कानूनी प्रक्रियामा सरकारले लचिलो बनेर सघाइदिएको हो । यो अभियानमा अमेरिकाको न्युयोर्कमा हेडक्वार्टर रहेको नेपाली अधिकारकर्मीहरूको संस्था अधिकारलगायत दर्जनौ आप्रवासीमैत्री अधिकारकर्मी संस्थाहरूको सकारात्मक भूमिका छ । यी संस्थाहरू अझै अगाडि बढेर टीपीएसबाहकलाई स्वत: ग्रीनकार्ड दिई अमेरिकी नागरिकताको प्रक्रियामा लैजानुपर्छ भनेर पैरवी गरिरहेका छन् ।

तर, पृष्ठभूमीमा जे भए पनि २०२० को राष्ट्रपति निर्वाचनमा जो बाइडनको ठाउँमा डोनल्ड ट्रम्प बिजयी भएको भए टीपीएसधारी नेपालीहरू पनि अरू टीपीएसबाहकजस्तै यतिबेला घर पुगिसकेका हुन्थे वा लुकिछिपी अमेरिकामा बसिरहेका हुन्थे । किनकि, ट्रम्प र उनको अनुदार दक्षिणपन्थी दस्ता कत्ति पनि आप्रवासीमैती छैन ।

यस्तो सत्य हुँदाहुँदै पनि यिनै टीपीएसले जोगिएर अमेरिका बसाइ लम्ब्याएका कतिपय नेपाली बुझेर वा नबुझेर ट्रम्पवादी भएका छन् । र, उनीहरू यो वा त्यो नाममा बाइडन र डेमोक्रेटिक पार्टीलाई धारेहात लगाइरहेकै भेटिन्छन् ।  

यो एक किसिमको विराोधाभास त हो नै, विडम्बना पनि हो ।