सप्तकोसीको भू–राजनीति : पुरानो बाटोमा फर्किएको कि ‘भारतले’ फर्काएको ?

शिलापत्र

कृष्ण बहाब

११ साउन २०७९ । स्थान, चतरा पुलबाट करिब २ किमी तल । सप्तकोसी नदीको पश्चिम किनारमा डुम्रीबोटे भन्ने ठाउँ छ । यही ठाउँबाट राति २ बजेदेखि कोसी पश्चिमतर्फ थोरैथोरै गरेर हानिन थाल्यो । २०३९ सालसम्म कोसी बगेकै ‘डोब’ मा कोसीको केही हिस्सा बहाव त्यस दिनदेखि पुनः कुद्न थाल्यो । २०३९ सालसम्म कोसी त्यही अहिले फुटेको क्षेत्रबाटै बग्थ्यो । त्यसपछि बिस्तारै पूर्वी भागमा कोसी सर्न थाल्यो । ३ वर्ष अर्थात् २०४१ सालसम्ममा त कोसीले सर्लक्क आफ्नो पश्चिमको बाटो छोड्यो र पूर्वी भागबाट बग्न थाल्यो ।

पश्चिममा रहेको कोसी पूर्वतिर सर्दा ठूलो सङ्कट निम्तिएको थियो त्यति बेला । तत्कालीन प्रकाशपुर र महेन्द्रनगर गाउँ पञ्चायतको ठूला बस्तीहरू कोसीको भेलमा परे । कैयौँको बास उठ्यो । बिघौँ–बिघा कृषियोग्य ‘लालपुर्जाधारी’ जमिनमाथिबाट कोसी बग्न थाल्यो । धेरै मानिस विस्थापित भए ।

पूर्वी किनारमा रहेको जमिनमा हिँडेको कोसीले आफ्नो पश्चिमी भाग भने छोडिदियो । पूर्वपट्टिका जमिनविहीन केही मान्छेहरू फाट्टफुट्ट पश्चिमपट्टिको ‘उकास’ अर्थात् कोसी बग्न छोडेको ठाउँमा बस्न थाले । पछि त ठूलै बस्ती बन्यो त्यहाँ । अहिले बराहक्षेत्र र बेलका नगरपालिकामा पर्ने उक्त ‘उकास’ जग्गामा करिब १० हजारभन्दा बढी जनसङ्ख्या रहेको अनुमान छ ।

प्रकाशित मिति: : 2022-08-18 13:03:00

प्रतिकृया दिनुहोस्