२५ वर्षकै उमेरमा नालापानी किल्लामा अङ्ग्रेज सेनालाई आच्छु-आच्छु बनाएका कप्तान बलभद्र अन्ततः स्वदेशमा टिक्न नसकी लाहुरे बन्न बाध्य पारिए।
अङ्ग्रेजसँग युद्ध लड्दा सुगौली सन्धि मार्फत नेपालले आफ्नो दुई तिहाइ भूभाग गुमाउनुपर्यो। खास गरी पश्चिमी क्षेत्रको विजय अभियानमा दिलोज्यान दिएर लडेका बडाकाजी अमरसिंह थापा सुगौली सन्धिपछि जिम्मेवारीविहीन भए।
नालापानी युद्धका वीर कहलिएका बलभद्र कुँवर मामाहरू भूपालसिंह थापा र अर्जुनसिंह थापाको पछि लागेर लाहोर गई पञ्जाबकेशरी रणजित सिंहको फौजमा भर्ना भए। त्यहीं रहँदा अफगानिस्तानको युद्धमा प्राण त्याग गरे। त्यही लाहोर जानेहरू कालान्तरमा लाहुरे कहलाए। अहिले पनि विभिन्न रूपमा नेपालीहरू लाहुर गइरहेकै छन्।
२५ वर्षकै उमेरमा नालापानी किल्लामा नेपाली सेनाको नेतृत्व गरी अङ्ग्रेज सेनालाई आच्छु-आच्छु बनाएका कप्तान बलभद्र अन्ततः स्वदेशमा टिक्न नसकी लाहुरे बन्न बाध्य पारिएका थिए।
बडाकाजी अमरसिंह थापाका छोरीतिरका नाति हुन्, उनी। अमरसिंहकी छोरी अम्बिकादेवीको कोखबाट माहिला सन्तानका रूपमा बलभद्रको जन्म विसं १८४६ माघ १७ गते काठमाडौंको प्याफल टोलमा भएको थियो (रामराजा कुँवर र डा. धनबहादुर कुँवर, ‘नालापानीका नायक वीर बलभद्र कुँवर’ २०६९ः१)। उनकी आमा अम्बिकादेवी अमरसिंहकी कुन पत्नीतिरकी छोरी हुन्, त्यो चाहिं खुल्न सकेको छैन।
बलभद्रका पुर्खा
विक्रमको १८औं शताब्दीमा अहिराम कुँवर कास्कीमा बस्थे। कास्कीका राजाले उनकी रूपवती छोरीलाई क्षत्रियोचित संस्कार नगरी दियोकलश मात्र पूजेर विवाह गर्न खोज्दा अहिरामले मञ्जुरी दिएनन्। यही गडबडीमा उनी गोरखा आए। गोरखाका राजा नरभूपाल शाहले अहिरामको जात्यभिमान तथा वीरता आदिबाट प्रसन्न भई उनलाई आफ्नो राज्यमा आदरपूर्वक राखे।
