यतिखेर हामी हिन्दूहरूको महत्वपूर्ण पर्व तिहारको मुखमा छौँ। तिहारसँग सांगीतिक पाटो (देउसी–भैलो पर्वगीत) पनि जोडिएको छ। हाम्रा प्रायः संस्कृतिसँग धार्मिक अनुष्ठान, किंवदन्ती वा कथा, लोकविश्वास, कला र सभ्यता जोडिएकै हुन्छ। कलामा गायन, नृत्य, नाट्याभिनय, वाद्यवादन आदि पर्छन्।
‘तिहार’ शब्दले ‘तिथिवार’ र हिन्दी शब्द ‘त्योहार’ (पर्व, उत्सव)तर्फ संकेत गर्छ। तिहारलाई दीपावली (प्रकाशमय) तथा समृद्धि (लक्ष्मी)को पर्वका रूपमा नेपाल र भारतका हिन्दूहरूले मनाउँछन्।
नेपाल र भारतमा मनाइने दीपावलीका आ–आफ्नै पौराणिक कथा छन्। दीपावलीका बारेमा भारतमा प्रचलित एउटा कथा यस्तो छः एकपटक ऋषिहरूले सनतकुमारसँग दीपावली पर्वका बारेमा बुझाउन आग्रह गरे।
