क्षमा दानं क्षमा सत्यं क्षमा यज्ञाश्च पुत्रिकाः।
क्षमा यशः क्षमा धर्मः क्षमायां विष्ठितं जगत्।।
(पुत्रीहरू ! क्षमा दान हो, सत्य हो, यज्ञ हो, यश हो र धर्म हो। क्षमामाथि नै सम्पूर्ण जगत् टिकेको छ।) उपरोक्त श्लोक वाल्मीकिप्रणीत रामायणको बालकाण्ड अन्तर्गत ३३औँ सर्गमा छ।
कथा अनुसार, राजा कुशनाभ, जसले महोदय नामको नगर बसाएका थिए, उनका सयवटी सुन्दर पुत्री थिए। सबै जवान पुत्री एक दिन आभूषणले सजिएर बगैँचामा रमाइरहेका थिए, त्यही बेला वायुदेव आएर उनीहरूसँग विवाहको प्रस्ताव गर्छन्। तर, कुशनाभ पुत्रीहरूले स्वीकार गरेनन्। यत्तिमै वायुले सबै कन्यालाई कुँजो (हातखुट्टा नचल्ने) पारिदिए। कुँजिएपछि दरबारमा गई उनीहरूले आफ्ना पितालाई सबै घटना बताउँछन्। कुशनाभले वायुदेवलाई क्षमा दिन आग्रह गर्दै माथिको श्लोक भनेका हुन्।
यहाँ अन्यायमा परेका कन्याहरूलाई नै क्षमादान गर्न भनिएको छ। चाहेको भए कन्याहरूले वायुलाई श्राप दिन सक्ने कुरा त्यहाँ उल्लेख छ।
निश्चय नै, क्षमाको महिमा र गरिमा सानो छैन। विश्वका अधिकांश धर्म वा धर्मशास्त्रमा क्षमाको दिव्य वर्णन र बयान पाइन्छ। यहाँ क्षमाको प्रसंग खास देश, काल, परिस्थिति र अवधारणामा उठाइएको छ।
सञ्चारकर्मी रूपा सुनारलाई ‘तल्लो जात’ भन्दै कोठा भाडामा नदिने काठमाडौं–११ बबरमहलकी प्रधान थरकी घरबेटीलाई प्रहरीले आइतबार पक्राउ गरेको थियो। घरबेटी प्रधानविरुद्ध सञ्चारकर्मी सुनारले ३ असारमा महानगरीय प्रहरीवृत्त सिंहदरबारमा ‘जातीय भेदभाव छुवाछुत तथा कसुर र सजाय ऐन, २०६८’ अनुसार जाहेरी दिएकी थिइन्। प्रहरीले तीन दिन हिरासतमा लिएर अनुसन्धान गरेको फाइलमा जिल्ला सरकारी वकिलको कार्यालयले घरबेटीविरूद्ध प्रमाण नपुगेको भन्दै मुद्दा फिर्ता गरेसँगै बुधबार घरबेटी प्रधान रिहा भइन्।
