मोहन निरौला

नेपाल कला–संगीत एवम् चलचित्र क्षेत्रका विशिष्ट व्यक्तित्व श्रद्धेय चेतन कार्की गत जेठ २ गते ब्रह्मलीन हुनुभयो । कला–संस्कृतिका मर्मज्ञ ८४ वर्षीय कार्की चलचित्र क्षेत्रका लागि मात्र होइन, नेपाली गीत–संगीत क्षेत्रका पनि अभिभावक हुनुहुन्थ्यो ।

नेपालीलगायत हिन्दी, उर्दु, अंग्रेजी, संस्कृत भाषाको पनि उहाँ ज्ञाता हुनुहुन्थ्यो । भारतका धेरै प्रान्तका भाषाका बारेमा उहाँमा पर्याप्त जानकारी पनि थियो । वास्तवमा उहाँ भाषा, साहित्य, कला र संस्कृतिका इन्साइक्लोपिडिया नै हुनुहुन्थ्यो भन्दा फरक परोइन ।

यस्ता बहुआयामिक व्यक्तित्व चेतन कार्की गीत–संगीतका साथै चलचित्रको लेखन र निर्देशनमा पनि सक्रिय हुनुहुन्थ्यो । उहाँको निधनले सम्पूर्ण कला, साहित्य, संस्कृति, गीत–संगीत र चलचित्रजगत मर्माहत बनेको छ । राष्ट्रकै अपूरणीय क्षति भएको छ । उहाँसँग अब कसैले ज्ञान, शिक्षा र प्रेरणा लिन पाउने छैनन् ! आउने पुस्ताका लागि यो दुःखद स्थिति हो ।

श्रद्धेय चेतन कार्की दाइ (पहिलो भेटदेखि नै म उहाँलाई दाइ नै सम्बोधन गर्थेँ)सँग म ज्यादै निकट नभए पनि उहाँसँगै मैले धेरै ज्ञान र प्रेरणा पाएको छु ।

नेपालमा निजी क्षेत्रले चलचित्र निर्माण नगर्दाको समय र नेपाल टेलिभिजन स्थापना हुनुभन्दा पहिले राजधानीमा रंगमञ्च राम्रैसँग फस्टाएको थियो । म पनि एउटा रंगमञ्चको विद्यार्थी भएकोले प्रायः नाटकको पूर्वाभ्यास र मञ्चनमा नै व्यस्त रहन्थेँ ।

यो ४० को दशक अर्थात् वि.सं. २०३६ देखि २०४० सालसम्मको कुरा हो । वर्षमा तीन÷चारवटा नाटकमा अनेक भूमिकाका साथ व्यस्त भइरहिन्थ्यो । त्यतिखेर नाटक महोत्सवको प्रभावकारिता निकै थियो । महोत्सवमा पुरस्कृत हुनु हिजोआज चलचित्र अवार्ड कार्यक्रममा पुरस्कृत हुनुजस्तै थियो ।

तत्कालीन नेपाल राजकीय प्रज्ञा–प्रतिष्ठान र जीएए (गोदावरी एल्मुनाई एसोसिएसन)ले बर्सेनि नाटक महोत्सवको आयोजना गर्दै आएका हुन्थे । ती महोत्सवहरूमा प्रायः म पनि भाग लिने गर्थेँ ।

२०३६ सालमा जीएएले आयोजना गरेको नाट्य प्रतियोगितामा म पनि एउटा नाटकमा अभिनय गर्दै थिएँ । त्यस नाटकमा मैले दोहोरो भूमिका निर्वाह गरेको थिएँ, बाबु र छोराको । श्रद्धेय चेतन कार्की त्यस प्रतियोगिताको निर्णायक हुनुहुन्थ्यो ।