यो के हो यस्तो–गाउँ–सहर, गोरेटो–सडक,अन्वेषण–आविष्कार, आशा–भरोशा,आस्था–आधार, इच्छा–आकांक्षा, आकास–पृथ्वी– सम्पूर्ण शान्त। के यही होपूर्ण शान्ति ? यो सबै स्वार्थ, मोह, घृणा, इष्र्या, वैमनस्य, संघर्ष, महत्वाकांक्षा, अहंकारअन्त्य गरी जाग्रित–आत्मशान्ति होइन। यो त केवल सांसारिक कोलाहलमा मुर्छित–आत्मशान्ति हो। यो दोस्रो विश्व युद्धपश्चात ४५ वर्ष चलेको शीतयुद्धावस्था जस्तै शान्ति हो। त्यतिबेलाका शक्तिशाली राष्ट्रहरू कथित युद्धविराममा बाह्यरूपमा शान्त देखिए पनि, अघोषित आणविक हतियार प्रतिस्पर्धामा भित्रभित्रै अशान्त थिए। आणविक हतियारको सम्भावित विनाशको शंकामा तृतीय विश्वयुद्ध रोकिनाले शान्त जस्तै देखिएको विश्व, आज आएर कोरोना भाइरसको महामारीमा अशान्त छ। आणविक हतियारको सूक्ष्म अणु र कोरोना भाइरसको सूक्ष्म अणुमाकुन बढी विनाशकारी ?यो त समयले निर्धारण गर्नेनैछ।
आणविक हतियारको सूक्ष्म अणुको अशान्ति कस्तो थियो कुन्नि, मलाई थाह भएन। न मैले हिरोशिमा र नागासाकी युरनियम बमकाण्ड प्रत्यक्ष भोग्नुप-यो न त त्यसका पीडितहरूसँग मेरो प्रत्यक्ष सम्पर्कनै भयो। म आफैँ संक्रमित भएँ कि, म आफ्ना, आफन्त र परिचितहरूका स्वःस्फूर्त सम्पर्क व्यक्ति तोकिए कि, कोरोना भाइ रसको सूक्ष्म अणुले मेरो तन मात्र होइन, मनै संक्रमित बनायो। महामारी सिर्जित बाह्यशान्तिमा भाइरस संक्रमित मेरो मन अशान्त महासागरमा उत्रिएको चन्द्रमाको अस्थिर छायाँ जस्तै डगमगाइरहेछ। एउटै घरको कोठा कोठा छुट्टिँदा छाएको सुनसानमा डगमगाएको मन, प्रत्येक रात नयाँ बिहानीको आशामा डगमगाएको मन, श्वासमापन यन्त्रमा श्वास खस्किएको सूचकमा डगमगाएको मन, श्वासधान्दै गर्दा श्वासै चिप्लिँदा डगमगाएको मन, सघन कक्षमा ठाउँ नपाउँदा मर्ने डरमा डगमगाएको मन, स्वास्थ्यकर्मीको चिसो व्यवहारमा डगमगाएको मन, रोग सर्ला भनी एक्लाइएको वेदनामा डगमगाएको मन, अछूत जस्तै बनाइँदा अपमानमा डगमगाएको मन, आफ्नाको स्पर्श नपाउँदा निराशामा डगमगाएको मन, आाफन्तलाई साथ दिन नपाउँदाकोआँसुमा डगमगाएको मन, एक एक गरी आफ्ना सबै परिवार संक्रमित भएकामा डगमगाएकोे मन, आफ्नाहरू गुमाउँदाको पीडामा डगमगाएको मन, आफ्नालाई पोको पारी अन्तिम संस्कार गरिँदाको विवशतामा डगमगाएको मन, अचानक आफैँलाई मृत्युले बोलाएकोमा डगमगाएको मन– यस्तै यस्तै सहनै नसकिने तर सहनैपर्ने मनका अशान्त तरंगमा डगमगाएको मन। यिनै अशान्त तरंगबीच बाँच्नुपर्छ भन्छन्। यिनै अशान्त तरंगलाईआदत बनाउनुपर्छ भन्छन्। होला पनि ! नहोला भनीसोच्नु पनि कसरी? परापूर्व कालदेखिनै विश्व यस्तै शृंखलाबद्ध अशान्त परिस्थितिको सामना गर्दै आएको इतिहास साक्षी छ। महाभारत महाकाव्य पनि हामीमाझ जिउँदै छ।
