अक्टुबर १४ सन् १८७८ मा विश्व प्रख्यात वैज्ञानिक तथा उद्यमी थोमस अल्बा एडिसनले जब पहिलो पटक बत्ती बाले, त्यो बत्तीलाई त्यही नष्ट गरे । किनभने, उनले बनाएको बत्ती जिन्दगीभर ननिभ्ने वा फ्युज नै नहुने स्थिति भयो । यदि सो बत्ती फ्युज भएन भने त्यसबाट बिजनेस नै हुँदैन भन्ने उनको निष्कर्ष थियो । एउटा बत्ती किनेर प्रयोग गरेपछि त्यसले जीवनभर पुग्यो भने त्यो के बिजनेस भयो ?
उनले त्यति लामो समय लगाएर निकालेको आइडियालाई त्यही नष्ट गरेर फ्युज हुने बत्ती बनाउनतिर लागे । उनलाई फ्युज भएको बत्ती बनाउन ६ महिना लाग्यो । अन्ततः उनको आइडियाले बिजनेसको रुप लियो ।
आइडिया र बिजनेस आइडिया फरक–फरक हुन् । सबै आइडिया बिजनेस आइडिया हुँदैनन् । त्यही भएर थोमस अल्बा एडिसनले आफ्नो पहिलो आइडियालाई नष्ट गरेर बिजनेस आइडिया जन्माए ।
आइडिया भनेको थोमसले पहिलो पटक बालेको बत्ती भयो भने बिजनेस आइडिया भनेको उनले फ्युज हुने बत्ती बनाए । आइडिया र बिजनेस आइडियाबीचको फरक यत्ति हो । नेपालका स्टार्ट अपले आइडिया सिर्जना गर्छ, त्यसलाई बिजनेस मोडलमा लिएर जान सक्दैन ।
व्यक्तिले नयाँ आइडिया निकाल्न सक्छ, नयाँ सोचका साथ काम गर्न सक्छ । तर, त्यसलाई बिजनेस आइडियामा कन्भर्ट गर्न सकेन भने उसको आइडिया बीचमै मर्छ । अहिले नेपालमा त्यही हुँदै गएको छ । युवाहरु २०–२५ वर्षका हुन्छन् । उनीहरुले निकालेको आइडिया राम्रो हुन्छ । आइडिया ‘अप्रिसिएटिभ’ पनि हुन्छ । तर, त्यो आइडियालाई बिजनेस मोडलमा कन्भर्ट गर्न भने सकिएको देखि“दैन । अहिलेको मुख्य समस्या भनेको यही हो ।
आइडिया भनेको थोमसले पहिलो पटक बालेको बत्ती भयो भने बिजनेस आइडिया भनेको उनले फ्युज हुने बत्ती बनाए । आइडिया र बिजनेस आइडियाबीचको फरक यत्ति हो । नेपालका स्टार्ट अपले आइडिया सिर्जना गर्छ, त्यसलाई बिजनेस मोडलमा लिएर जान सक्दैन ।
