गैरविलासिताका वस्तुको आयातमा प्रतिबन्ध लगाइँदा आपूर्ति व्यवस्था अवरुद्ध हुन सक्छ। यसले घरायसी तथा व्यावसायिक क्षेत्रमा अत्यावश्यक वस्तु अभाव हुन गई उपभोग, गरीबी र वृद्धिमा असर पुर्याउँछ।
कोभिड-१९ महामारीले दक्षिणएशियामा पनि निकै ठूलो आर्थिक/राजनीतिक चुनौती थपिदियो। कतिपय देशमा पहिलेदेखिकै समस्या झन् विकराल बने भने कतै नयाँ समस्या आइलागेका छन्।
नेपाल स्थिर आर्थिक तथा वित्तीय व्यवस्थाका बलमा महामारीबाट बाहिर निस्कने थोरै मुलुकमध्ये एक हो। हाम्रा पछिल्ला प्रक्षेपण अनुसार कोभिड खोपदर उच्च भएसँगै सेवा क्षेत्रको पुनरुत्थानले नेपालको अर्थतन्त्र चालू आर्थिक वर्षमा ३.७ प्रतिशत र आर्थिक वर्ष २०७९/२०८० मा ४.१ प्रतिशतले बढ्ने अपेक्षा छ। यो उपलब्धि भेट्न विभिन्न चुनौती भने छन्।
बाह्य क्षेत्रको विश्लेषण
बन्द सीमा, आपूर्ति शृङ्खला र आवागमनमा अवरोधसँगै थलिएको नेपाली अर्थतन्त्र क्रमशः पुनरुत्थानको दिशामा छ। यद्यपि, सबै क्षेत्रको पुनरुत्थान एकै पटक सम्भव छैन। पर्यटनको पुनरुत्थान अनि विप्रेषण स्थिर हुन नपाउँदै आयात उल्लेखनीय रूपमा बढेपछि सञ्चित विदेशी मुद्रा खर्च हुँदा बाह्य घाटा बढेको छ।
रूस-युक्रेन युद्धका कारण मल, खाद्यान्न तथा इन्धनको मूल्य बढ्न गई वस्तु बजारमा आघात पुगेकोे छ। निजी क्षेत्रमा प्रवाहित कर्जालाई निरन्तरता दिन महामारीमा दिइएका सहुलियत बिस्तारै फिर्ता गर्ने काम बढ्दो मुद्रास्फीतिले थप जटिल बनाइदिएको छ। यति हुँदा पनि चालू आर्थिक वर्षको पहिलो ६ महीनाको विदेशी ऋण दायित्वको ३० गुणाभन्दा बढी मौज्दातले बाह्य ऋणसेवालाई सहजै समेट्ने देखिन्छ।
https://www.himalkhabar.com/news/130498
