युवराज घिमिरे
अफगानिस्तानबाट २० वर्षको लामो उपस्थिति समाप्त गरी आफ्ना सबै सैन्य फिर्ता गर्ने अन्तिम तयारीमा रहेको संयुक्त राज्य अमेरिकाको यो कदमलाई विश्वले आ–आफ्ना हिसाबले मूल्यांकन गर्ने छ।
जुन तालिबानलाई आफैले जन्माएको केही वर्षपछि मास्न अमेरिकाले यतिका स्रोत र सैन्य शक्ति प्रयोग गर्यो र असफलतामात्र हात लाग्यो, त्यसका राष्ट्रपति जो बाइडेनले अफगानिस्तानका लागि अफगानहरु स्वयंले नै लड्नुपर्ने बताएका छन्।
अर्थात चाहे प्रजातन्त्र होस्, चाहे शान्ति, स्थायित्व र आर्थिक समृद्धि, त्यो कुनै पनि शक्तिशाली बाह्य शक्तिले सुनिश्चित गर्न सक्तैन। बाइडेनको सन्देशको मर्म यही नै हो। करिब दुई हजार अर्ब डलरको खती, दुई हजार भन्दा बढी अमेरिकी सेनासँगै हजारौँ नागरिकको हत्यापछि अमेरिकी सेना फर्कन लाग्दा तालिवानहरु विजयी मुद्रामा छन्।
यति मात्र हैन, बाह्य शक्तिलाई फर्कन बाध्य बनाएको दाबीसहित अब तालिवानीहरु अफगान राष्ट्रियता बाहक शक्तिका रुपमा आफूलाई स्थापित गर्ने अभियानमा छन्। तालिवानहरु आधुनिक राजनीतिक शक्तिका रुपमा उदाउन सक्लान् कि नसक्लान्, या चाहलान् कि नचाहलान्- त्यो मुख्यतया: भोलिका उनीहरुका दुई कदमबाट निर्धारित हुनेछन्।
