नेपाल सरकारले केन्द्र, प्रदेश र स्थानीय तहमा उद्योग प्रवर्द्धनका लागि विशेष पहल गर्ने निर्णय गरेको सन्दर्भमा नेपालमा उद्योगका विकासका लागि गर्नुपर्ने पहलहरूका विषयमा आफ्ना विचार अघि सार्दैछु ।
उद्योगको वर्तमान स्थिति
नेपाल सरकारले खुला अर्थनीति अवलम्बन गरेका शुरूका वर्षहरूमा कूल गार्हस्थ्य उत्पादनमा उद्योग क्षेत्रको योगदान करीब १५ प्रतिशतको हाराहारी थियो ।
हाल यस क्षेत्रको योगदान केबल ५.६ प्रतिशतमा खुम्चिएको छ । वर्तमान अवस्थामा नेपालमा ठूला, मझौला र साना गरी ८२१८ वटा उद्योग रहेका छन् । यी उद्योगमा २११३ अर्ब लगानी भएको छ । हामीले मुलुकलाई औद्योगीकरणमा रुपान्तरित गर्ने भनिए पनि उद्योग क्षेत्रमा लगानी बढ्न सकिरहेको छैन ।
चालू आ.व. को उद्योग नीति
आ.व. २०७७।७८ को बजेट वक्तव्यमा कृषि, पर्यटन र वन लगायतका क्षेत्रसम्बन्धी उद्योगलाई विस्तार गरिने, उद्यमशीलता , सीप र प्रविधिको उपयोगमा जोड दिने, कपास, रेशम, उन, बाँस, केरा, अल्लो लगायतको रेशाबाट धागो उत्पादन र कपडा उद्योग सञ्चालन गर्नेसम्मको ध्येय लिइएको छ । तर, यी कुरा भन्न जति सजिलो छ गर्न भने त्यति सजिलो छैन ।
प्रदेश सरकार र स्थानीय तहको भूमिका
चालू आ.व.को बजेटले सबै प्रदेशमा औद्योगिक क्षेत्र स्थापना गर्ने र स्थानीय तहमा औद्योगिक ग्राम स्थापना गर्ने लक्ष्य समेत लिएको छ ।
यसमा प्रदेश सरकार र स्थानीय तहले केन्द्रीय सरकारको मुख ताक्नुको सट्टा आफैँ यी कार्यमा अग्रसर भएमा मात्रै सफलता हात पर्ने जगजाहेर छ । यर्थाथमा, नेपालमा कृषि उत्पादनमा आधारित उद्योग, परम्परागत पेशासँग सम्बन्धित साना तथा घरेलु उद्योग र जडिबुटीमा आधारित उद्योगको प्रबद्र्धन गर्न स्थानीय तह र प्रदेश सरकार सक्षम हुने देखिन्छ ।
