रत्नबहादुर कार्की
नेपाली कांग्रेसले २००७ सालको सशस्त्र जनक्रान्तिद्वारा नेपालमा प्रजातन्त्र ल्याएको हो । त्यसैले नेपाली कांग्रेस नेपाली प्रजातन्त्रको जननी पार्टी हो । तर, जननीले नै प्रजातन्त्र (पछि लोकतन्त्र भनिएको) को अपेक्षाकृत रक्षा गर्न नसक्दा लोकतान्त्रिक हक, अधिकार अपहरित हुँदैगएको छ । हुँदाहुँदै लोकतन्त्रकै विरुद्धमा अङ्कुराएका कम्युनिस्टहरु अहिले बहुमतका साथ सत्तामा छन् । आधुनिक नेपाललाई पल्लिवत, पुष्पित गरेको ऐतिहासिक पार्टी नेपाली कांग्रेस भने कमजोर प्रतिपक्षीय भूमिकामा खुम्चिन पुगेको छ ।
नेपाली जनतालाई रैतीबाट नागरिक तुल्याउने क्रान्तिका नायक बीपी कोइराला नेपालको प्रजातान्त्रिक समाजवादी आन्दोलनका प्रवर्तक पनि हुन् । सामन्ती शासनको उन्मूलन गर्ने बीपीले नेपाललाई भारतीय उपनिवेशवादी हस्तक्षेपबाट समेत बचाएका थिए । प्रजातन्त्रकै खातिर राणाकुलमा जन्मेका सुवर्ण शम्शेरसमेत जहानिया शासनको अन्त्यको त्र mान्तिमा मियो बन्न पुगे । राणा दरबारका काजीका सन्तान गणेशमान सिंह लोकतन्त्रको संघर्षमा सधैँ अगिल्लो पंक्तिमा रहे । विसं १९९७ देखि राजनीतिक नेतृत्व गर्दैआएका सिंह २०४६ सालको जनआन्दोलनको सर्वोच्च कमान्डर बने । जनताले लौहपुरुष भन्ने गरेका सिंहले आफ्नो नेतृत्वमा आन्दोलन सफल भएपछि प्रधानमन्त्रीको पद अस्वीकार गरेर त्याग र बलिदानको उदाहरण पेस गरे । द्रव्यमोहबाट मुक्त कृष्णप्रसाद भट्टराईले प्रधानमन्त्री निवासबाट छाता र सुराईका साथ बाहिरिएर जीवनभर आफ्नो निष्ठा बचाए । गिरीजाप्रसाद कोइरालाले कांग्रेसका कार्यकर्ता छानीछानी मार्ने लोकतन्त्रविरुद्ध हतियार उठाएका हिंसाचारी विद्रोही माओवादीलाई समेत कुनै प्रतिशोध नराखी शान्ति प्रक्रियामा ल्याए । सुशील कोइरलाले २०७२ सालको संविधान जारी गरेर जननिर्वाचित संविधान सभाद्वारा संविधान बनाउने ६५ वर्ष लामो जनचाहना पूरा गरिदिए ।
नेपाली कांग्रेसका लागि प्रतिकूल वातावरण हुँदाहुँदै पनि स्थानीय, प्रदेश र संघको निर्वाचन गरेर शेरबहादुर देउवाले संविधान कार्यन्वयन गराए ।
