मे २८ अर्थात् अन्तर्राष्ट्रिय महिनावारी सरसफाई दिवस ( International Mensuration Hygiene Day)। ‘महिनावारीका कुरा, मर्यादा केन्द्रित भए मात्र हुन्छ पुरा (Menstruation Talk, Dignity First)’ भन्ने नारामा रहेर यो वर्षको दिवस मनाईदै छ । अहिलेसम्म महिनावारीलाई स्वास्थ्य तथा सरसफाईकोआखाँबाटमात्रै बहस गरिदैँ आएको छ । जब हामीले महिनावारीलाई स्वास्थ्य र सरसफाईमा मात्रै सिमित नरहेर मानव अधिकारको आखाँबाट हेर्न सुरु गछौँ तब मात्रै महिनावारीलाई मर्यादित बनाउन सकिन्छ । जसमा योसँग जोडिएको आत्मसम्मान, स्वास्थ्य, सरसफाई, सशक्तीकरण लगायतका कुराहरु एकसाथ बहस गरिन्छ ।
महिनावारी हुनु र नछुने हुनुमा के फरक छ ? सामान्यतया, हामीलाई यसमा धेरै फरक लाग्दैन । हामीले सामान्य अर्थमा बुझ्ने भनेको हरेक महिना महिलाको योनीबाट रगत बग्नु हो। एउटी बालिका किशोरी बन्नु हो । तर मेरो जिन्दगीमा ‘महिनावारी’ हुनु र ‘नछुने’ हुनुको भोगाई धेरै समयसम्म अलग रह्यो ।