आधुनिक औषधी र आयुर्वेद वा पूर्वीय ज्ञान एकै ठाउँमा मिलेर काम गर्न सक्छन्। दुबै एक अर्काको विरोधी होइनन्। परिपुरक हुन् भन्ने कुरा जब हाम्रो नेताहरूले बुझ्नेछन्, त्यो बेलामा ओझेलमा परेको आयुर्वेदको ज्ञानको महत्व बढेर जान्छ।
अहिले कोरोनाको बेलामा आयुर्वेद र परम्परागत ज्ञानको पर्याप्त चर्चा भयो।
कोरोना भाइरसको ओखती, खोप, अनुसन्धानको आदिको बारेमा पर्याप्त चर्चा भयो। साबुन, स्यानिटाइजर र मास्कको बारे त अब पाँच वर्षको बच्चाले पनि थाहा पाइसकेको छ। कोरोनाबाट प्रभावित भएकामध्ये ८० प्रतिशतलाई त खासै लक्षण देखा पर्दैन भनेर थाहा भएको छ। अनुसन्धानले यो पनि देखाएको छ कि संक्रमितका लक्षण भएर जटिलता हुने र मृत्यु हुनेमा मधुमेह र उच्च रक्तचापका बिरामीहरू बढी छन्। जसको रोगसँग लड्ने क्षमता कम छ, उसलाई बढी जटिलता हुन्छ। अहिले ‘कालो ढुसी’ को कारणले झन् समस्या बढ्न थालेको छ।
तर कोरोनाको बारेमा छलफल हुँदा कुनै पनि आमसञ्चारमा कसरी रोग प्रतिरोधात्मक क्षमता बढाउने, कस्तो जीवन शैली अपनाउने भन्नेबारेमा आयुर्वेदका विशेषज्ञको प्राय: कम नै छलफल हुन्थ्यो। अहिले विस्तारै यो क्रम सुरू भएको छ। कुन आधुनिक ओखतीले कोरोनालाई नष्ट गर्न सक्छ वा संक्रमित भएकाहरूको जटिलता कसरी, कति थोरै दिनमा कम हुन सकछ भनेर अनेक अनुसन्धान भएका छन्। ‘खोप’ पनि आइसकेको छ। यसरी आधुनिक ओखतीको, खोपको बारेमा अनेक अनुसन्धान हुँदै, कति औषधीले काम नगरेको, फेरि पुराना केही औषधीले काम गरेको भनेर त्यसैलालई प्रयोग गरिन्छ।
