चेतनाथ आचार्य
हरेक वर्ष दसैंका अवसरमा चीनमा बसोबास गर्ने नेपाली होटलमा भेला भएर शुभकामना आदानप्रदान गर्दै खुसी साट्थे। अध्ययनका निम्ति चीन आएका र सेवा तथा व्यवसाय गरेर यहाँ बसेका केही नेपालीले दसैं यसरी नै मनाउँथे। यसपालि भने चीनमा अध्ययन तथा काम गर्ने अधिकतर नेपाली नेपालमै रोकिएका छन्। चीनमा रहेकाहरूलाई पनि यसपटक होटलमा भेला भएर दसैं मनाउन बन्देजजस्तै छ।
यसबाहेक अर्का खालका नेपाली पनि चीनमा बसोबास गर्छन्। चिनियाँ पुरुषसँग बिहे गरेका नेपाली चेलीको दसैंचाहिँ सधैंझैं युट्युब हेरेर आँशु पुछ्दै बित्ने गर्छ। अरूका लागि तीज, दसैं, तिहार, छठ खुसीको बहार ल्याउने पर्व भए पनि चीनका विवाहित नेपाली चेलीका लागि भने यी आँशुको वर्षा गराउने दिन बन्ने गरेका छन्। दसैं मनाउने उनीहरूको इच्छा त हुन्छ, तर तिनका चिनियाँ परिवारका लागि दसैंको कुनै मतलब नहुने भएकाले मनाउन पाउँदैनन्। यसैकारण दसैंका बेला उनीहरू नेपालका आफन्तसँग भिडियोमा कुरा गर्दै आँशु झार्न बाध्य हुन्छन्।
केही नेपाली चेलीले भने चिनियाँ परिवारसँगै बसेर पनि दसैं मनाउने गर्छन्। घरमा जमरा राख्छन्। दसैंका दिन आफूभन्दा सानालाई टीका लगाइदिन्छन् भने ठूलाबाट ग्रहण गर्छन्। अनि रातो खाममा दक्षिणा दिने/लिने गर्छन्। किनभने चिनियाँ नयाँ वर्ष वसन्त चाडका अवसरमा पनि चिनियाँ नागरिक नेपालीको दसैंमा जस्तै रातो खाममा रकम राखेर दक्षिणा दिने/लिने गर्छन्।
