डा. यादव उप्रेती र डा. रामचन्द्र पौडेल
काठमाडौं उपत्यकाभित्रका केही मुख्य सडक र सरकारी कार्यालयका बगैंचामा वसन्त ऋतुको आगमनसँगै नीलो–वैजनी रंगका फूलहरूले ढकमक्क भएका रूखहरू देख्न पाइन्छ।
ज्याकाराण्डाका यी रूख र तिनका फूल काठमाडौं उपत्यकाको सौन्दर्यको पर्याय भइसकेका छन् । कतिसम्म भने यो फुल्ने समय सकिइसकेपछि पनि हाम्रो मानसपटलबाट यसको आकर्षक दृश्य अझै हराएको छैन ।
ज्याकाराण्डा जातिका ४८ वटा प्रजातिहरू छन् (‘वल्र्ड फ्लोरा अनलाइन डाटावेश’) । त्यसमध्ये नेपालमा पाइने ‘ब्लू ज्याकाराण्डा’ को वैज्ञानिक नाम ‘ज्याकाराण्डा मिमोसिफोलिया’ हो ।
यसैगरी ‘ग्लोबल बायोडाइभर्सिटी इन्फरमेसन फ्यासिलिटी डाटावेश’ अनुसार हालसम्म विश्वका लगभग ४५ देशका करीब १२ हजार ८४ स्थानहरूमा यो प्रजातिको वनस्पति अभिलेखीकरण भइसकेको छ । प्रायः ज्याकाराण्डाको नामले चिनिने यस वनस्पतिलाई काठमाडांैमा वीरेन्द्र फूल पनि भनिन्छ ।
