४९ वर्षअघि अर्थात् २०३३ सालमा आठ वर्षे निर्वासित जीवन त्यागेर बीपी कोइराला स्वदेश फर्किएको दिन ।
भारतमा निर्वासित जीवन बिताइरहेका बीपीलाई त्यसवेला स्वदेश फर्किन सहज थिएन । तत्कालीन शासन व्यवस्थाकै कारण उनी भारत निर्वासनमा गएका थिए । उनका निम्ति अवस्थामा कुनै फेरबदल आएको थिएन । तै पनि जोखिम लिएर राष्ट्रिय मेलमिलापको सन्देश बोकेर उनी स्वदेश फर्किएका थिए । राजा र राजनीतिक दल मिलेर मात्र मुलुकको हित हुन सक्छ भन्ने राष्ट्रिय मेलमिलापको सन्देश थियो । त्यही दिनको सम्झनामा नेपाली कांग्रेसले प्रत्येक वर्षको १६ पुसलाई राष्ट्रिय मेलमिलाप दिवसका रूपमा मनाउने गरेको छ ।
पहिलो आमनिर्वाचनबाट दुईतिहाइ बहुमतसहितको सरकारको नेतृत्व गरेका बीपी कोइरालालाई तत्कालीन राजा महेन्द्रले १ पुस २०१७ ‘सैनिक कू’ गर्दै प्रधानमन्त्रीबाट अपदस्थ गरेका थिए । त्यसवेला नेपाल तरुण दलको महाधिवेशन उदघाटनमा सरिक भइरहेकोे अवस्थामा नेपाली कांग्रेसका सभापतिसमेत रहेका बीपीलाई पक्राउ गरेर सुन्दरीजल जेल लगिएको थियो । संसद् विघटन गरी राजनीतिक दलहरूमाथि प्रतिबन्ध लगाएका महेन्द्रले कांग्रेसका अन्य वरिष्ठ नेताहरूलाई पनि बीपीसँगै देशद्रोहको मुद्दासमेत लगाएर प्रजातन्त्रको हत्या गरेका थिए ।
