अधिनायकको खोजी !

बाह्रखरी

काठमाडाैँ

‘अधिनायकवादी व्यवहारका प्रमुख चार सूचक’ शीर्षकमा स्टेवन लेविन्सकी र डेनियल जिबाल्टको पुस्तक ‘हाउ डेमोक्रेसिज डाई’ मा अधिनायकवादी शासकको उदयसम्बन्धमा विशद चर्चा गरिएको छ । अधिनायकवादीलाई कसरी चिन्ने भन्ने प्रश्नको उत्तरमा लेखिएको छ - '' १. कुनै राजनीतिकर्मीले वचन वा कर्मले खेलको लोकतान्त्रिक प्रक्रिया अस्वीकार गर्छ,  २. विपक्षीको वैधता मान्यता दिँदैन, ३. हिंसालाई दुरुत्साहित गर्छ वा स्वीकार गर्छ र ४. सञ्चार माध्यमलगायत विपक्षीको नागरिक स्वतन्त्रतामा प्रतिबन्ध लगाउने चाहना व्यक्त वा सङ्केत गर्छ  ।

यीमध्ये एउटामात्र मापदण्ड पूरा गर्ने राजनीतिकर्मी पनि सन्देहको पात्र बन्छ । कस्तो प्रकारको राजनीतिकर्मी अधिनायकवादको कसीमा जाँच्दा 'सकारात्मक' परिणाम निस्कन्छ ? धेरैजसो मूलधारको राजनीतिबाहिरको 'पपुलिस्ट राजनीतिकर्मी' अधिनायकवादी निस्कन्छन् । 'पपुलिस्ट'हरू जनताको आवाजको प्रतिनिधित्व गरेको दाबी गर्ने संस्थापनविरोधी राजनीतिकर्मी हुन् जो विपक्षीलाई भ्रष्ट र षड्यन्त्रकारी 'ठालु'का रूपमा चित्रण गर्छन् र तिनका विरुद्ध युद्धको घोषणा गर्छन् । 

प्रकाशित मिति: : 2023-05-03 05:54:00

प्रतिकृया दिनुहोस्