नेपाल खाल्डोमा लिच्छवि वंशको शासन प्रारम्भसँगै वर्णमा आधारित जात व्यवस्था भित्रिएको मानिन्छ । वैधानिक रूपमा भने मल्लकालीन राजा जयस्थिति मल्लले चौधौं शताब्दीको आरम्भमा नेवार समुदायमा वर्णाश्रम व्यवस्था लागु गरेसँगै सुरु हुन्छ । त्यसपश्चात् गोरखाका राजा राम शाह (सन् १६०५–१६३६) ले वर्ण व्यवस्थालाई मजबुत पार्ने उद्देश्यले चार वर्ण छत्तीस जातलाई कठोरतापूर्वक लागु गरेको इतिहास भेटिन्छ ।
श्री ३ राणा प्रधानमन्त्री जङ्गबहादुरले वि.सं. १९१० को मुलुकी ऐनमार्फत जात व्यवस्थासँगै छुवाछूत प्रथालाई थप व्यवस्थित गरी अनिवार्य रूपमा लागु गरेसँगै छुवाछूत प्रथा नेपाली समाजको एक मुख्य (कु)संस्कृतिको रूपमा विकास हुनपुग्यो ।
