एलोन मस्कलगायत अन्य प्राविधिक उद्यमीहरूले खस्किँदो जनसंख्या समाधानबारे छलफल गर्न थालेका छन्।
टेस्लाका सीईओ एलोन मस्क र इथरियमका सह-संस्थापक भिटालिक बुटेरिन र ई-कमर्स प्लेटफर्म गुमरोडका संस्थापक साहिल लभिङियाबीचको ट्विटर आदानप्रदानले जनसंख्या घट्ने सम्भावना र संकट समाधान गर्न 'कृत्रिम गर्भ' जस्ता विकल्पहरूबारे कुरा गरेपछि विश्वको ध्यान खिचेको छ।
मस्कले एक ट्विटमा भनेका छन्, ‘हामी घट्दाे जनसंख्याबारे धेरै चिन्तित हुनुपर्छ।’ यसको जवाफ दिँदै लभिङियाले लेखेका छन्, ‘हामीले प्रविधिमा लगानी गर्नुपर्छ, जसले बच्चाहरूलाई धेरै छिटो, सजिलो, सस्तो र अधिक पहुँचयोग्य सिंथेटिक गर्भहरू इत्यादिमा लगानी गर्नुपर्छ।’
सम्भावित विश्वको खस्किँदो जनसंख्या र समाधानको रूपमा सिंथेटिक अर्थात् कृत्रिम गर्भहरूकाे सिर्जना गर्ने विकल्पहरूमा च्याट केन्द्रित थियो।
मंगल ग्रहको उपनिवेशको वकालत गर्दै आएका मस्कले पृथ्वीका लागि पर्याप्त मानिस नभएको खण्डमा मंगल ग्रहका लागि पक्कै पनि पर्याप्त नहुने बताए।
बुटेरिनले पनि आफ्नो साथ दिँदै भने, ‘सिंथेटिक गर्भहरूले गर्भावस्थाको उच्च बोझ हटाउनेछ, उल्लेखनीय रूपमा असमानता कम गर्नेछ।’ स्पेसएक्सका सीईओले विश्वका विभिन्न भागहरूमा घट्दो जन्मदरबारे मिडिया रिपोर्टहरूले बताएका छन्।
‘कृत्रिम गर्भ’ भनेको के हो?
एक ‘कृत्रिम गर्भाशय’ वा ‘कृत्रिम गर्भ’ एक उपकरण हो, जसले एक्स्ट्राकोरपोरियल गर्भावस्थाको लागि अनुमति दिन्छ। यस प्रक्रियामा भ्रूणको वृद्धि एक जीवको शरीर बाहिर हुन्छ, जसले सामान्यतया भ्रूणलाई अवधिमा लैजान्छ।
बीबीसीको अक्टोबर २०१९ को रिपोर्टमा नेदरल्यान्डका वैज्ञानिकहरूले समयपूर्व जन्मिएका बच्चाहरूको ज्यान बचाउन सक्ने कृत्रिम गर्भ विकास १० वर्षभित्रै हुने बताएका थिए।
नवजात शिशुको मृत्युको प्रमुख कारण ३७ साताअघि समयपूर्व जन्मिने विज्ञहरूले बताएका छन्। यद्यपि, ‘कृत्रिम गर्भ’ को अवधारणाले नैतिक प्रश्नहरू पनि खडा गरेको छ।
सन् २०१७ मा फिलाडेल्फियाका अनुसन्धान टोलीले प्रोटोटाइप 'बायोब्याग' ले भेडाको भ्रूणलाई सफलतापूर्वक समर्थन गरेको खुलासा गर्दा ‘कृत्रिम गर्भ’ को सबैभन्दा नजिकको कुरा रिपोर्ट गरिएको थियो। अनुसन्धानद्वारा सबै बायोब्यागबाट स्वस्थ रूपमा निस्किएका थिए, जसमा पूर्वजन्मसँग सम्बन्धित सामान्य जटिलताहरू बेवास्ता गरिएको पत्ता लगाएको थियो।
विश्व बैंकका अनुसार सन् १९६० देखि विश्वव्यापी जन्मदर निरन्तर घट्दै गएको छ। अमेरिकाको जन्मदर २०२० मा ४ प्रतिशत घटेकोले रेकर्ड न्यून भएको रोग नियन्त्रण केन्द्रले बताएको छ।
अन्वेषकहरूका अनुसार महिलाहरूले बच्चा जन्माउने संख्यामा उल्लेखनीय गिरावट आएको छ। धेरैजसो युरोप, अमेरिका, दक्षिण कोरिया र अष्ट्रेलियालगायत आर्थिक रूपमा विकसित देशहरूमा प्रजनन दर कम भएको बिबिसीले जनाएको छ।
यसको मतलब यी देशहरूमा बसोबास गर्ने मानिसहरूको संख्या घट्दै गएको होइन। कम्तिमा अझै पनि जनसंख्याको आकार प्रजननदर, मृत्युदर र बसाइसराइको मिश्रण हो।
वाशिंगटन विश्वविद्यालयको स्वास्थ्य मेट्रिक्स र मूल्यांकन संस्थानका निर्देशक प्रोफेसर क्रिस्टोफर मुर्रेले बीबीसीलाई भने, ‘ हामी चाँडै एउटा बिन्दुमा जाँदैछाैँ, जहाँ समाजहरू घट्दो जनसंख्यासँग जुधिरहेका छन्।’
विश्वका आधा राष्ट्रहरूले अझै पनि पर्याप्त बच्चाहरू उत्पादन गरिरहेका छन्। तर धेरै देशहरू आर्थिक रूपमा अगाडि बढ्दै जाँदा धेरैको प्रजननदर कम हुनेछ।
किन प्रजननदर घट्दैछ?
अध्ययनअनुसार यसको तीन मुख्य कारकहरूमा महिलाहरूले कम बच्चा जन्माउने, गर्भनिरोधकको लागि ठूलो पहुँचको साथै शिक्षा र काममा महिला बढी सकृया हुनु बताइएको छ। एजेन्सी
