धर्मनिरपेक्षताको घुम्टोमा लैङ्गिकता

राज्यले कुनै खास धर्म-पहिचानबाट निर्देशित राज्य व्यवस्था सञ्चालनको सक्रिय ‘एजेन्ट’ का रूपमा महिलाहरूलाई धार्मिक प्राणी बनाएको हुँदा उनीहरूलाई धर्मनिरपेक्ष बनाउने दायित्व पनि राज्यले नै लिनुपर्छ। अन्यथा, धर्मनिरपेक्षता राजनीतिक भुलभुलैया मात्र हुनेछ।

हिमाल खबर

काठमाडौँ

नेपालका विभिन्न धर्म-सम्प्रदायका महिलाहरूले हिन्दू धर्म-दर्शनमा आधारित लैङ्गिक विभेद र शोषणबारे सार्वजनिक रूपमै आलोचना गर्दै आएका छन्। २०४६ सालको राजनीतिक परिवर्तन पश्चात् उनीहरूले आ-आफ्ना धर्म-दर्शनमा आधारित प्रचलन र अभ्यासहरूको निर्बाध उपभोग गर्न पाउनुपर्ने आवाज उठाउँदै मुलुकलाई धर्मनिरपेक्ष राज्य बनाउनमा योगदान गरेका छन्। त्यसले हिन्दू इतर समुदायका महिलाहरूलाई केही खुकुलोपन ल्याइदियो।

परिवर्तित अवस्थामा फरक फरक धर्म-संस्कृतिका महिलाहरूले आ-आफ्नो धार्मिक-सांस्कृतिक पहिचान सहित एक-आपसमा अन्तरक्रिया गर्ने माहोल बन्दै गएको देखिन्छ। बहुसङ्ख्यक हिन्दू भएका आधारमा एकल रूपमा यसका परम्परा हावी पार्ने सोच पनि बदलिन थालेको छ। जस्तै, ‘नेपाली नारीहरूको महान् पर्व तीज’ भन्ने सोच ‘हिन्दू नारीको महान् पर्व तीज’ भन्नेमा परिवर्तन हुँदै छ। जसको अर्थ हो, नेपालका सबै महिला हिन्दू होइनन्, हिन्दू चाडपर्व सबै महिलाको होइन।

संविधानतः धर्मनिरपेक्ष राज्य भए पनि त्यस अनुरूपको कार्यान्वयन नेपाली राज्य, राज्य संरचना, संयन्त्र र ऐन नियमहरूमा देखिएको छैन। हिन्दू दर्शनमा आधारित प्रचलन र संस्कृति नै ‘नेपाली’ प्रचलन र संस्कृतिका रूपमा स्थापित छ।
 

प्रकाशित मिति: : 2022-01-05 15:48:00

प्रतिकृया दिनुहोस्