मनाङको ङिस्याङ गाउँपालिका-१ भ्राताङको स्याउ बगैंचाले आन्तरिक तथा बाहिरी पर्यटकको मन लोभ्याएको छ। मनाङमा लगाएको स्याउ फार्म हेर्न जिल्ला र जिल्लाबाहिरका पर्यटक आउने गरेका छन्।
अन्नपूर्ण पदमार्गमा आएका विदेशी पर्यटक पनि बगैँचामा नै रमाउने गरेका छन्। मनाङ घुम्न जानेहरू भ्राताङको स्याउ बगैँचा नघुमी फर्कंदैनन्। स्याउ बगैँचा घुम्ने, फोटो खिच्ने र स्याउ किनेर लाने गर्छन्। ङिस्याङ गाउँपालिका–१ भ्राताङस्थित एग्रो मनाङ प्रालिले स्याउ हेर्न टिकटको व्यवस्था गरेको छ।
एग्रो मनाङले स्याउबारीमा पर्यटन प्रवर्द्धन गर्न टिकट प्रणाली लागु गरेको हो। एग्रो मनाङका अध्यक्ष समराज गुरुङले भने स्याउबारीमा स्याउ हेर्न पर्यटकको भिड लाग्न थालेपछि टिकट प्रणालीको व्यवस्था गरिएको हो।
स्याउ हेर्न दिनहुँ ६०/७० जना आन्तरिक पर्यटक र ३०/४० जना विदेशी पर्यटक स्याउबारी हेर्न आउने गरेको एग्रो मनाङका अध्यक्ष समराज गुरुङले बताए। स्याउ हेर्नका लागि आन्तरिक पर्यटकले प्रतिव्यक्ति २०० र बाह्य पर्यटकले प्रतिव्यक्ति ४०० रुपैयाँ तिर्नुपर्छ।
काठमाडाैँबाट मनाङ घुम्न आएकी सुष्मा केसीले २०० रुपैयाँको टिकट काटेर बगानमा फलेको स्याउ हेरेको बताइन्। उनले भनिन्, 'दुई सयको टिकटले स्याउबारी घुम्न पाएँ, स्याउ पनि खाएँ, धेरै आनन्दित ठाउँ रहेछ।' उनीमात्र होइन राइनासका प्रविन कंडेल पनि गत वर्ष स्याउ बगैंचा घुम्न मनाङ पुगेका थिए। उनी भन्छन्, 'रमाइलो मौसमको समयमा मनाङको स्याउ बगैंचा डुल्न पाउँदा मन नै आनन्दित भयो। यहाँ आउने धेरै पर्यटक स्याउबारी घुम्न जान लालयित बन्छन्।'
'बिदाको समयमा त झन यहाँ अवलोकन गर्न आउनेको घुइँचाे नै लाग्छ,’ एग्रो मनाङका अध्यक्ष गुरुङले भने। केही घुम्न त, केही स्याउ खेतीबारे जानकारी लिन आउने गरेका छन्। टिकट काटेर स्याउबारीमा प्रवेश गरेका पर्यटकलाई उनीहरूको जिज्ञासाअनुसार स्याउ, स्याउ रोप्ने तरिका, हुर्काउने विधि, यसको प्रकार, टिप्ने तरिका, भण्डारण, फार्म हाउस साथै ग्रेडिङ प्रणाली देखाइने गरिएको छ।
दक्षिण एसियामै ठूलो दाबी गरिएको एग्रो मनाङको ७३५ रोपनी जग्गामा स्याउखेती गरिएको छ। एग्रो मनाङले ६ वर्षअगाडी इटली र सर्भियाबाट ल्याएर स्याउ रोपेको हो।
गत वर्ष ४५० टन स्याउ उत्पादन भएको एग्रो बगानमा यस वर्ष ५०० टन उत्पादन हुने अनुमान गरिएको छ। फार्ममा गाला, गोल्डेन र फुजी जातका स्याउ लगाइएको छ। स्याउलाई स्टोर गर्न भ्राताङ, बेसीसहर र काठमाडौंमा कोल्ड स्टोर बनाइएको छ। मनाङका चार स्थानीय तहमध्ये नार्पाभूमिबाहेक चामे, नासो र मनाङ ङिस्याङ गाउँपालिकामा स्याउ खेती गरिँदै आएको छ।
सबैको रोजाइ बनेको भ्राताङको स्याउ फार्मका सञ्चालक भने संघीय सांसद पाल्देन छोपाङ गुरुङ हुन्। गुरुङले सञ्चालन गरेको ‘एग्रो मनाङ कृषि फार्म’ ले भ्राताङमा स्याउ उत्पादन गर्दै आएको छ। एग्रो मनाङले इटली र सर्भियाबाट स्याउका बोट ल्याएर हाइडेन्सिटी प्रविधिमार्फत स्याउ फलाएको ६ वर्ष भइसकेको छ। एग्रो मनाङले समुद्री सतहदेखि दुई हजार ९०० मिटर उचाइको भ्राताङमा ‘हाइडेन्सिटी’ प्रविधिमार्फत स्याउ फलाएको हो।
