कथित अग्रगामी राजनीतिको चरणमा नेपाल १५ वर्ष अघि प्रवेश गरेपछि ‘प्रजातन्त्र’ भन्ने शब्दलाई ‘प्रतिगामी’ हरुले मात्र प्रयोग गर्दै आएका छन् नेपालमा। प्रजाको अस्तित्व ‘राजा’ को अस्तित्वसँग मात्र जोडेर हेर्न थाले ‘अग्रगामी’ हरुले।
‘डेमोक्रेसी’ शब्दको ग्रीक उत्पत्ति, त्यस र त्यसको क्रमिक विकास र अवधारणामा आधारित व्यवस्थालाई ‘प्रजातन्त्र’ भन्न सकिन्छ। तर, अहिलेसम्मको चरणमा आइपुग्दा ‘डेमोक्रेसी’का केही मूल्य र मान्यतामा समान मौलिक स्वरुप मानिए पनि त्यसका कार्यान्वयन अलगअलग मुलुकमा फरक ढंगले भइरहेका छन्। नेपाल अपवाद रहने कुरै भएन।
नेपालले अहिले अपनाएको कथित अग्रगामी बहुदलीय लोकतान्त्रिक व्यवस्थामा राजनीतिक दलहरुको प्रतिस्पर्धात्मक उपस्थिति र भूमिका अपरिहार्य हुन्छ। ‘प्रजातन्त्र’ मा प्रजासँग शासक छान्ने र आफूप्रति जवाफदेही बनाउने अधिकार हुन्छ भन्ने मान्यता नबुझेका ‘अग्रगामी’ हरुको बाहुल्य छ मुलुकमा अहिले।
