सूर्यनाथ उपाध्याय
भारतको राजधानी नयाँ दिल्लीमा भएको नेपाल–भारत संयुक्त आयोगको छैटौं बैठकमा भाग लिएर परराष्ट्रमन्त्री प्रदीपकुमार ज्ञवाली शनिबार स्वदेश फर्किएका छन् ।
भ्रमण जानु अगाडि ज्ञवालीले सीमा विवाद समाधान गर्न ठोस प्रक्रिया अगाडि बढाउने धेरैको अपेक्षा थियो । तर भारतले यो विषयमा संवाद समेत गर्न चाहेन ।ज्ञवालीले बैठक फलदायी भएको र सीमा विवाद समाधान गर्न ठोस सहमति भएको दाबी गरेपनि आधिकारिक दस्तावेजले त्यो देखाउँदैन ।
त्यसैगरी, नेपाल–भारत प्रबुद्ध समूह (इपीजी) को प्रतिवेदन दुवै देशका प्रधानमन्त्रीलाई बुझाउने सम्बन्धमा पनि प्रगतीको अपेक्षा थियो । तर, यी दुवै महत्वपूर्ण विषय बैठकको औपचारिक एजेण्डा बनेन ।
भारतले ज्ञवालीको भ्रमणलाई खासै प्राथमिकता दिएनन् । संयुक्त आयोगको बैठकमा भाग लिने र भारतिय रक्षामन्त्री राजनाथ सिंहसँग बाहेक उनको अन्य राजनीतिक भेटघाट भएन । भारतीय प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदीसँग पनि भेटघाट हुन पाएन् ।
भारतले मोदीसँगको भेटलाई भ्रमण तालिकामा नराखी कुनै उपयुक्त समयमा भेट गराउने आश्वासन दिएको थियो तर त्यो हुन सकेन ।
नेपाल र भारत सम्बन्धलाई लामो समयदेखि नजिकबाट नियालिरहेका र नेपाल–भारत प्रबुद्ध समूहको सदस्यको रुपमा काम गरेका सूर्यनाथ उपाध्यायसँग ज्ञवालीको भारत भ्रमणबारे गरिएको कुराकानी :
परराष्ट्रमन्त्री प्रदीपकुमार ज्ञवालीको भारत भ्रमण कस्तो रह्यो ?
भ्रमण एकदमै सामान्य रह्यो । भ्रमणमा कुनै पनि ठूलो उपलब्धी भएन । मैले बैठकको माइन्युट हेर्न पाएको छैन । नेपाल र भारत दुवैले प्रकाशित गरको प्रेस विज्ञप्ति हेरें । यो एकदमै सामान्य बैठक भएको छ, कुनै विषयमा ब्रेक थ्रु भएजस्तो लाग्दैन ।
दुई मुलुकबीच वार्ता चाहिं सुरु भएको छ । भारतको तर्फबाट कोभिड–१९ को भ्याक्सिन दिने प्रतिबद्धता भारतले जनाएको छ, जुन सकारात्मक छ । अरु त सामान्य लाग्यो, उपलब्धी भन्ने छैन, खाली वार्ता चाहिँ सुरु भएको छ ।
