न्यायाधीश नियुक्ति विवाद

सुशीला कार्की

संसारका सबैजसो राष्ट्रका संविधानले न्यायाधीश नियुक्ति सम्बन्धमा योग्यता निर्धारण गरेको पाइन्छ। भारतको संविधानको धारा १२४(३) मा सर्वोच्च अदालतको न्यायाधीश र धारा २१४(२) मा उच्च अदालतका न्यायाशीशको योग्यताबारे उल्लेख छ। सार्क क्षेत्रभित्रका राष्ट्र बंगलादेशको संविधानको धारा ९५(२) र पाकिस्तानको संविधानको धारा १७७(२) मा सर्वोच्च अदालतका न्यायाधीशको योग्यताबारे उल्लेख गरेको छ। माल्दिभ्सको संविधानको धारा १२२ मा न्यायाधीश बन्न चाहिने योग्यतामा धार्मिक आस्थालाई पनि प्राथमिकता दिइएको छ। अर्थात् माल्दिभ्सका न्यायाधीशले इस्लाम धर्म अनिवार्य पालना गरेकै हुनुपर्छ। आधुनिक युगमा न्यायाधीश नियुक्ति हुन सबैजसो मुलुकमा तीनवटा योग्यताको जिकिर भएको पाइन्छ।

पहिलो– अमूक राष्ट्रको नागरिक हुनुपर्ने। दोस्रो– कानुनको शैक्षिक योग्यता र तेस्रो– निश्चित अवधिको अभ्यासको अनुभव। अमेरिकी संविधान सन् १९८९ को धारा ३ को देहाय १ मा न्यायाधीशको योग्यता सम्बन्धमा उच्च अदालत तथा मातहतमा बहाल भएको न्यायाधीशको उचित र राम्रो व्यवहार भएसम्म पदमा बहाल हुन सक्ने उल्लेख छ।

प्रकाशित मिति: : 2019-05-16 14:38:28

प्रतिकृया दिनुहोस्