नेपाली कम्युनिस्ट आन्दोलन कतिपटक विभाजन भयो ? पुनः एकता, मोर्चा गठन, विघटनलाई हेर्दा यसको जोडघटाउको लामै शृङ्खला बन्छ ।
र, त्यसमा मूलधारको राजनीतिबाट विभाजित कम्युनिस्ट पार्टी अर्थात् वामपन्थी पार्टीहरूको विसर्जन र खुम्चिएको दृश्यबाहेक अर्को देखिन्न । नेपाल कम्युनिस्ट पार्टी स्थापनको ७५ वर्ष पार गरेर हीरक वर्ष मनाइसकिएको छ । यो ७५ वर्ष कम्युनिस्ट पार्टीको इतिहासका हरेक पानामा गुट, फुट, आरोपप्रत्यारोप मात्रै भेटिन्छन् । कम्युनिस्ट पार्टी विभाजन भएपछि एकअर्कालाई गैरवामपन्थी, दक्षिणपन्थी, अवसरवादी, उग्र वामपन्थी, अराजकतावादी, निम्न पुँजीवादी चरित्रलगायत दर्जनौं आरोप लगाउने गरेका छन् ।
कम्युनिस्ट पार्टी विभाजनको शृङ्खलामा वैचारिक मतभेद मात्रै रहँदैन । कतिपय विषयलाई व्यक्तिगत चरित्रमा समेत प्रश्न गरेर जनमत आ–आफ्नो पक्षमा पार्ने कसरत गरेको पाइन्छ । कम्युनिस्ट पार्टीहरू मार्गदर्शक सिद्धान्तमा मार्क्सवाद, लेनिनवादलाई अंगाल्छन् । कम्युनिस्ट पार्टीहरूले त्यसैको आधारमा राष्ट्रिय/अन्तर्राष्ट्रिय राजनीतिक घटनाक्रम, मुलुकको राजनीतिक शक्तिहरूले अंगालेका सैद्धान्तिक चरित्रलाई हेरेर अन्तर्विरोधबारे विश्लेषण गर्ने गर्छन् ।
