सशस्त्र जनयुद्धकालमा १८ वटा मोर्चामा लडाइँ लडेर घाइते भएका संखुवासभाका बाबुराम राई (विवश) अहिले सिकिस्त बिरामी परेका छन्। उनलाई हाल विराटनगरस्थित न्यूरो अस्पतालमा उपचारका लागि ल्याइएको छ।

युद्धकालमै टाउकोमा एटिवानको मोर्टार लागेर शक्त घाइते भएका उनी त्यसबेला २६ दिनको उपचारपछि होसमा आएका थिए। सोही कारण उनी औषधि सेवन गरिरहेका थिए। केही दिनदेखि टाउकोबाट लगातार पिप बग्न थालेपछि उनलाई धरानस्थित विपी कोइराला स्वास्थ्य विज्ञान प्रतिष्ठानमा उपचारका लागि ल्याइएको थियो।

त्यहाँ उपचार हुन नसकेपछि प्रतिष्ठानले विराटनगरस्थित न्यूरो अस्पतालमा रेफर गरेको हो। ‘तीन दिन अगाडि विपी प्रतिष्ठान इमरजेन्सीमा भर्ना हुनुभएको थियो, आज बिहान न्यूरो रेफर गरेको हो,’ उनका सहयोगी लविन्द्र खड्काले भने, ‘अपरेशन गर्नुपर्छ भनेको छ, उहाँसँग सिटीस्क्यान गर्ने पैसासमेत नभएर हामीले केही रकम जम्मा गरेर सिटीस्क्यान चाहिँ गरेका छौं, दैनिकको बेडचार्ज बुझाउने पैसा पनि उहाँसँग छैन, टाउकोबाट पिप बगिरहेको छ।’

जनयुद्धकालमा पटक–पटक उनले मृत्युलाई नजिकबाट देखेका छन्। जनयुद्धकाल र शान्तिकालमा गरी उनी ९ पटक जेल परेका छन्। उनी माओवादीका तर्फबाट प्रदेश १ प्रदेशसभामा समानुपातिक तर्फको बन्द सूचीमा थिए।

२०५७ मंसिर देखि माओवादीले थालेको सशस्त्र युद्धमा लागेका उनले तेह्रथुमको पोक्लाबङ, पाँचथरको गोपेटार, संखुवासभाको चैनपुर, सिन्धुलीको भिमान, ओखलढुङ्गाको रुम्जाटार, सिरहाको लहान, काभ्रेपालान्चोकको भकुण्डेवेसी, मोरङको बेलबारी, जांते, झापाको विर्तामोड चेकपोष्ट आक्रमण, सुनसरीको दुहवी चेकपोष्ट, भोजपुरको रिपीटर टावर आक्रमण, संखुवासभाको तुम्लिङ्टार भीडन्त, इलामको मंगलबारे भिडन्तमा लडेका थिए।

उनको श्रीमती विमला चौहान (सीमा) जनयुद्धकै बेलामा सहिद भएकी थिइन् भने बहिनी पनि जनयुद्धमा सहभागी भएकी थिइन्। उनी ०६१ सालको फागुनमा मोरङको जाँतेमा भएको भीडन्तमा परी गम्भीर घाइते भएका थिए। त्यसबेला उनको भारतको सिलिगुढी लगेर उपचार भएको थियो। एकासी एमएमको मोटार्रले लागेका उनी २६ दिनपछि होसमा आएका थिए।

भारतको जलपाइगुडी र कलकता गरी ३ वर्ष जेल बसेका उनी झापाको भद्रपुर, काठमाडौं हनुमान ढोका, जावलाखेल, खाँदबारी, ललितपुर, विराटनगर, पथरी, चैनपुर, उदयपुरलगायतका ठाउँमा उनी ९ पटक जेल परेका छन्।