चीनको विस्तारवादलाई अमेरिकासँग संयुक्त रुपमा रोक्ने उद्देश्यका साथ जापानले प्रशान्त द्वीप राष्ट्रका नेताहरुलाई चीनको अधिनायकवादविरुद्ध एकजुट हुन आग्रह गरेको छ। सो क्षेत्रमा काेभिड–१९ खोप को मात्रा र आर्थिक सहयोगको प्रतिज्ञा गर्दै जापानले चीनको अधिनायकवादविरुद्ध एकजुट हुन आग्रह गरेको हो।
जापानी प्रधानमन्त्री योशिहिदे सुगाले शुक्रबार प्यासिफिक आइल्यान्ड्स लिडर्स मिटिङ (पाम) मा यसो भने, 'प्रशान्त क्षेत्रले नयाँ चुनौतीहरूको सामना गर्नु परेको छ, जस्तै अधिनायकवादसँग प्रतिस्पर्धा गर्नु।' जापानबाहेक यस अनलाइन कार्यक्रमले अस्ट्रेलिया र न्युजिल्याण्डलगायत १६ वटा देश र दुई क्षेत्रहरूलाई आकर्षित गऱ्यो।
बेइजिङले द्वीप राष्ट्रहरूलाई ताइवानसँगको कूटनीतिक सम्बन्ध तोड् न दबाब दिइरहँदा जापान र अमेरिकाले एक जना अधिनायकवादी चीन विरुद्धको युद्धमा उनीहरूलाई आफ्नो पक्षमा राख्न प्रयास बढाइरहेका छन्।
शिखर सम्मेलनको संयुक्त बयान अनुसार, 'पाम नेताहरूले कानुनको शासनमा आधारित स्वतन्त्र, खुला र टिकाउ समुद्री व्यवस्थाको महत्वप्रति आफ्नो नवीकरण र सुदृढ प्रतिबद्धतामा जोड दिएको छ। उक्त कागजातले चीनको घुम्टो लागेको आलोचनामा नेभिगेशनको स्वतन्त्रता र उच्च समुद्र र विशेष आर्थिक क्षेत्र हुँदै वा माथि उछिन्ने स्वतन्त्रता सहित 'अन्तर्राष्ट्रिय कानूनको सम्मान गर्ने सबै राज्यहरूको महत्व'लाई दोहोऱ्यायो।
सुगाले प्रशान्त द्वीप देशहरूबीच 'स्वतन्त्र र खुला इन्डो-प्रशान्त'मा गहिरो सम्बन्धको माग गरिन्। टुभालु प्रधानमन्त्री कौसिया नतानोले प्रशान्त महासागरका रक्षकहरूको हैसियतमा आफ्नो कर्तव्य कसरी अझ राम्रोसँग पूरा गर्ने भन्ने विषयमा नेताहरूले छलफल गरेको बताए।
उक्त अखबारले रिपोर्ट गरे कि जापानले कोभिड-१९ र आधारभूत संरचना विकासका द्वीप देशहरूलाई सहयोग गर्ने प्रतिज्ञा गरेको थियो। यसमा लगभग ३० लाख खोप खुराक उपलब्ध गराउनु समावेश छ। यस महिनामा ढुवानी सुरु हुने तय गरिएको छ।
हालैका वर्षहरूमा चीनले ताइवानलाई अलग्गै छुट्ट्याउन प्रशान्त द्वीप राष्ट्रहरूमाथि दबाब बढाएको छ। किरिबाटी र सोलोमन द्वीपले सन् २०१९ मा बेइजिङको पक्षमा ताइपेसँग कूटनीतिक सम्बन्ध तोडेका थिए।