भारतको अहमदाबादमा गत जुन १२ मा दुर्घटना भएको एयर इन्डियाको विमानको नै इन्धन प्रवाह पाइलटले नै रोकेको दाबी गर्दै वालस्ट्रिट जर्नलमा रिपोर्ट सार्वजनिक भएको छ।

अमेरिकी प्रारम्भिक मूल्याङ्कनका अनुसार ब्ल्याक-बक्स रेकर्डिङले दुर्घटनाग्रस्त एयर इन्डिया विमानको दुवै इन्जिनमा इन्धन प्रवाह बन्द गरेको बताइएको छ। प्रारम्भिक अमेरिकी प्रमाणहरूको मूल्यांकनलाई उद्धृत गर्दै जर्नलमा रिपोर्ट प्रकाशित भएको हो।

बुधबार सार्वजनिक रिपोर्टमा को-पाइलट क्लाइभ कुन्दरले पाइलट सुमित सभरवाललाई उनले धावनमार्गबाट उत्रिएपछि स्विचहरू ‘कटअफ’ स्थितिमा किन सारेको’ भन्दै सोधेका थिए। 

को-पाइलटको बोलीमा डरको आवाज झल्किन्छ तर पाइलट सुमित भने शान्त देखिएको बताइएको छ।

पाइलट सुमित एयर इन्डियाका वरिष्ठ पाइलट थिए। उनीसँग १५ हजार ६३८ घण्टाको उडान अनुभव थियो। सह-पाइलट क्लाइभ कुन्दरसँग भने ३ हजार ४०३ घण्टाको उडान अनुभव थियो।

यद्यपी, सम्बन्धित भारतीय अधिकारीहरूले रिपोर्टका सन्दर्भमा कुनै प्रतिक्रिया दिएका छैनन्।

के भन्छ एबीआई?

भारतीय विमान दुर्घटना अनुसन्धान ब्यूरो (एबीआई) द्वारा जुलाई १२ मा जारी गरेको प्रारम्भिक अनुसन्धान रिपोर्टले पनि इन्धन स्वीचहरू बन्द भएको देखाएको थियो। दुर्घटनाग्रस्त एयर इन्डियाको विमानको दुवै इन्जिन उडान भरेको केही सेकेन्डमै बन्द भएको थियो। तर, पाइलटको गल्तीका बारेमा उल्लेख छैन।

रिपोर्टमा भनिएको छ कि- फ्लाइट एआई-१७१ विमान दुर्घटनाग्रस्त हुनुभन्दा पहिले, दुई इन्जिनको इन्धन प्रवाह नियन्त्रण गर्ने दुवै स्वीचहरू एक सेकेन्डभित्रै बन्द भएका थिए। जसले गर्दा विमान इन्जिनहरूले काम गर्न बन्द गरेका थिए।

ककपिट भ्वाइस रेकर्डर अनुसार एक पाइलटले सोध्छन्, ‘तपाईंले किन बन्द गर्नु भयो?’ र अर्को पाइलटले जवाफ दिन्छन्, ‘मैले गरेको होइन्।’

दुर्घटना रिपोर्टले यो पनि देखाएको छ कि दुबै स्वीचहरू ‘सामान्य’ स्थितिमा ल्याइएको थियो र इन्जिन-१ ले रिकभरीको संकेत देखाए पनि, तर इन्जिन-२ ले गर्न सकेन।

‘विमानस्थलबाट प्राप्त सीसीटीभी फुटेजमा लिफ्ट-अफ पछि तुरुन्तै प्रारम्भिक आरोहणको समयमा राम एयर टर्बाइन तैनाथ गरिएको देखाइएको छ। उडान मार्गको वरपर कुनै पनि उल्लेखनीय चराहरूको गतिविधि देखिएको छैन। विमानस्थलको परिधिको पर्खाल पार गर्नुअघि विमानले उचाइ गुमाउन थालेको रिपोर्टमा उल्लेख छ।

लन्डनका लागि उडेको एयर इन्डियाको बोइङ ७८७-८ ड्रीमलाइनर विमान जुन १२ मा अहमदाबादको सरदार वल्लभभाई पटेल अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलबाट उडान भरेको केही समयपछि दुर्घटनाग्रस्त भएको थियो।

जुन भारतको पश्चिमी राज्य गुजरातको राजधानी शहर गान्धीनगरबाट लगभग १७ किलोमिटर दक्षिणमा पर्छ। दुर्घटनामा विमानमा सवार २४२ यात्रुमध्ये एकजना मात्र बाँच्न सफल भएका थिए। त्यस्तै विमान ठोकिएको होस्टलमा रहेका १९ जना मारिएका थिए।